Ως φόρο τιμής γι΄ αυτό το εθνικό αιγυπτιακό έδεσμα, ας μεταφερθούμε στο Μάρτη του 1957 όταν η εφημερίδα "Γκουμχουρία" αποκάλυψε σε άρθρο της πως η μολοχία προήλθε από την Ελλάδα ! Έγραφε λοιπόν πως : "Το φυτό αυτό από το οποίο παρασκευάζεται ένα τόσο εύγεστο φαγητό ήταν γνωστό στην ελληνική αρχαιότητα. Οι Αρχαίοι Έλληνες το ονόμαζαν κόρκορον, το χρησιμοποιούσαν δε για την παρασκευή μιας σούπας πολύ γευστικότερης από όλες τις άλλες τροφές. Η μολοχία εισήχθη στην Αίγυπτο από τον Φατιμίτη Χαλίφη Ελ Μόεζ. Ο Χαλίφης υπέφερε από πόνους στομάχου και αναγκάστηκε για να θεραπευτεί να χρησιμοποιήσει, κατά σύσταση των ιατρών του, τα φύλλα του κόρκορου, τα οποία έφερε από την Ελλάδα. Μετά τη θεραπεία του καλλιέργησε το φυτό στους κήπους του Καΐρου και το παράδειγμα του ακολούθησαν οι αξιωματικοί της Αυλής και οι πρόκριτοι.
Αργότερα, ο Χαλίφης παρατήρησε ότι από τα φύλλα του φυτού αυτού μπορούσε να μαγειρευτεί μία εξαίσια σούπα και διέταξε να την προσθέσουν στο βασιλικό εδεσματολόγιο. Η σούπα αυτή ονομάστηκε "μουλουκία", δηλαδή "βασιλική", η δε ονομασία της με τον καιρό υπέστη ελαφρά παραφθορά και έγινε "μουλουχία", όπως είναι σε όλους γνωστή σήμερα".
Τον Απρίλιο του 1951 ο αλεξανδρινός "Ταχυδρόμος" κατέγραψε μία ενδιαφέρουσα μελέτη του Εμίλ Ασσάδ από την "Journal d΄ Egypte" με τίτλο "Αι ιστορικαί περιπέτειαι της Μολοχίας", που αξίζει να αναδημοσιευτεί: "Ο κ. Γεώργιος Μαντζαβίνος, μηχανικός αγρονόμος, είναι ένας άνθρωπος μελαχροινός, κάπως σωματώδης και πολύ σοφός εις τον κλάδον του: "Ναι, η μελουχία είναι όντος η κοινότατη "κορέτ". Φυτό γλοιώδες, της οικογένειας των φυλλυροειδών, φυτρώνει στις όχθες των ποταμών, στις μεσογειακές χώρες, καθώς και στας Ινδίας. Χρησιμεύει στην κατασκευή τσουβαλιών".
"Τσουβαλιών ; Χωρατεύετε ;". Είναι αλήθεια για να πέσει κανείς…ανάσκελα… Αυτό το εξαίσιο χορταρικό είναι λοιπόν ένα απλό φυτό με ίνες για τσουβάλια ; Διαμαρτυρόμεθα. "Δεν την τρώνε ;".
"Ναι. Είναι μάλιστα ως φυτό φαγώσιμο που μας αναφέρεται στην ιστορία. Η χώρα οπόθεν κατάγεται είναι η Κρήτη και ήτο ήδη γνωστή στον αρχαίον κόσμον υπό το όνομα "Χόρχορος" ή "Κόρκορος", εξ ου "Κορέτ", θεωρούμενη από τους Έλληνας της αρχαιότητος ως ένα χόρτο λαϊκό, είχε προκαλέσει δε την δημιουργίαν της περίφημης παροιμίας "Κόρκορος εν λαχάνοις", το οποίον θέλει να πη με ξάστερα λόγια ότι η μελουχία εθεωρείτο ως ο πτωχός συγγενής των άλλων χορταρικών".
"Δεν την έκαναν όμως τσουβάλια εκείνοι".
"Ηρκούντο να την τρώνε σε σούπα ή λαπά. Η ποικιλία της κορέτ που χρησιμεύει στην κατασκευήν τσουβαλιών φύεται στις Ινδίες και το στέλεχος της είναι πολύ μακρύτερο από αυτής που γνωρίζομεν". Είναι χάρις σε μια ασθένεια του στομάχου του Φατιμίτου Χαλίφη ελ Μοέζ που οφείλομεν το να γίνη γνωστή η κορέτ στην Αίγυπτον.
Ο αείμνηστος Χαλίλ Σεμπούμπ, ποιητής και λόγιος, μας είχε δώσει αυτές τις πληροφορίες λίγον καιρόν προ του θανάτου του.
Μετά την κατάκτηση της Αιγύπτου από τον πιστό του στρατηγό Τζάαφαρ (Κάιεδ Γκόχαρ) στα 973, ο Χαλίφης Μοέζ, που χρησιμοποιούσε το χόρτο για να εξουδετερώνει τις καΰλες του στομάχου του, είχε διατάξει να το καλλιεργούν στους κήπους του Καΐρου για να μπορεί να το χρησιμοποιεί εν αφθονία ως φάρμακον.
Από λεπτότητα προς τον μονάρχην, το περιβάλλον του είχε μιμηθή το παράδειγμα του και επειδή το ηύρε εξαίσιον, το είχε υιοθετήσει όχι πια ως γιατρικό, αλλ΄ ως εκλεκτό φαγητό. Το επωνόμασε τότε ο λαός με τον τίτλον "Μελουκία" (Βασιλική), που σιγά-σιγά με το πέρασμα των χρόνων κατέληξε να προφέρεται "Μελουχία", με "χ".
Ας συμβουλευτούμε τους Άραβας ιστορικούς. Κάμνουν λόγον για την "Μελουκία" ;
Ναι. Ο Ελ Μακρίζι μας δίδει ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες γι΄ αυτήν. Στο 1005 ένα διάταγμα του ιδιότροπου Φατιμίτου Χαλίφου Αμπού Άλη Μανσούρ Ιμπν ελ Αζίζ Μπιλλάχ, γνωστός με το όνομα "Χάκεμ Μπι Αμρ Αλλάχ" (ο βασιλεύων δια της θελήσεως του Κυρίου), περιελάμβανε μαζί με άλλες παράξενες απαγορεύσεις και την απαγόρευσιν του να καλλιεργούνται και να τρώγονται η μελουχία και η ρόκα.
Η μελουχία ήταν ήδη τόσο δημοφιλής στην Αίγυπτον ώστε το διάταγμα αυτό δυσαρέστησε ισχυρώς τον πληθυσμόν.
Ο αργίλος Χαλίφης το είχε εκδώσει από μίσος εναντίον των πολιτικών εχθρών του της Δαμασκού, των οποίων η καταγωγή ανάγεται εις τον Μοαβία, τον πρώτον Ομεγιάδην Χαλίφην, ο οποίος τρελλαινόταν δια την Μελουχία.
Η μελουχία ήταν λοιπόν ήδη γνωστή και εξετιμάτο στην Συρίαν την εποχήν εκείνην.
Εφύτρωνε μάλιστα και στις όχθες του Νείλου στην εποχή των Φαραώ, μας λέγει ένας από τους εμβριθείς στην ιστορία της Αιγύπτου φίλους μας. Αλλά δεν γίνεται καμμία μνεία μες τα γραπτά για τα περί της χρήσεως στην οποίαν την μετεχειρίζοντο. Είναι πιθανόν ότι δεν την έτρωγαν.
Πως την μαγειρεύουν;
Στην Μικρασίαν, μας λέγει ο δόκτωρ Παπαδόπουλος, την τρώγαμε απολαυστικά ως χορταρικό μαγειρευμένο με λάδι.
Όπως οι περισσότερες οικογένειες του Λιβάνου, την κάνομε είτε με ζουμί κόττας, είτε με ζουμί κουνελιού, μας λέγει η Κα Αγιάκ. Προσθέτει εν τούτοις ότι για να γίνη ακόμη νοστιμώτερη η γεύσις της, οι λιβάνιες οικογένειες προσθέτουν καβουρδισμένο σκόρδο και κορίαντρο (χουσμπάρα).
Ο αρχιμάγειρας ενός μεγάλου εστιατορίου μας κάμνει γι΄αυτήν μιαν εκτενέστερη ομιλία. Την μαγειρεύουν πράγματι με διαφόρους τρόπους: Με το λάδι, με τις ντομάτες, την κάνουν και σούπα. Με την τελευταίαν αυτή μορφή είναι περισσότερο γνωστή στις μεγάλες πόλεις.
"Δεν απέκτησε τους νέους της τίτλους ευγενείας παρά προ ολίγου καιρού", μας λέγει ο αρχιμάγειρας. "Και εν τούτοις. Έχω ιδή σωρείαν από εδεσματολόγια επισήμων γευμάτων, εδώ και καμμιά πενηνταριά χρόνια. Δεν εμφανίζεται σε κανένα απ΄ αυτά. Κι αυτός ο αποκλεισμός εξακολουθεί".
"Σε τι το αποδίδετε ;".
"Αλλ΄ αρνήθηκαν πάντα τις προτάσεις μου γι΄ αυτό το ζήτημα. Φαντασθήτε ότι δεν φιγουράρει στους καταλόγους φαγητών των μεγάλων εστιατορίων παρά εδώ και καμμιά δεκαπενταριά χρόνια μόνον. Αλλ΄ η δόξα της μεταξύ μας ολοένα αυξάνει".
"Θάχη την ικανοποίηση να νικήση ;".
"Είμαι βέβαιος γι΄ αυτό. Την έχει ήδη μες τις καρδιές μας". Συγνώμην…Μες τα στομάχια μας…".
Για την ιστορία, ας σημειωθεί πως στους Έλληνες και κυρίως στους Χιώτες οφείλει η Αίγυπτος την καλλιέργεια τριών δένδρων αγνώστων εκεί ως τότε : Της λεμονιάς, της μανταρινιάς και της πορτοκαλιάς. Επίσης, του λάχανου (με καλύτερη ποικιλία το "Γιάννη") και του κολοκυθιού (με καλύτερη ποικιλία το "Πέτρο").
Το δε δεύτερο εθνικό της φαγητό, τα φούλια (κουκιά), υπήρξαν προϊόν εντατικής καλλιέργειας των Ελλήνων. Μάλιστα "Φουλ Ρούμι" ήταν τα καλύτερα κουκιά, ενώ ότι ανώτερο σε λαχανικό το χαρακτήριζαν "ρούμι", δηλαδή "ελληνικό".
Νίκος Νικηταρίδης
Μελετητής - Συγγραφέας - Αρθρογράφος - Ποιητής
πηγή: hephaestuswien.com
