ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ :
giweather joomla module
Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024 - 2:11:29μ.μ.
19
Απριλίου

Οι Αιγυπτιώτες και το "κάψιμο του Ιούδα" - Άρθρο του Νίκου Νικηταρίδη

Κατηγορία Άρθρα - Απόψεις

Όπως αναφέρει η ιστορικός και αρχαιολόγος Ειρήνη Πιπερίγκου - Κυριαζή, το κάψιμο του Ιούδα, μακρινός απόηχος των δρωμένων στα πλαίσια του μεσαιωνικού χριστιανικού θεάτρου, είναι η τιμωρία του προδότη,

nikitaridis nikosπου δεν εξιλεώθηκε ούτε με τον αυτοχειριασμό του, αφού και η αρχαία παράδοση που αναφέρουν οι Πράξεις των Αποστόλων λέει ότι ούτε η γη δεν τον δέχθηκε όταν έσπασε το κλαδί της αγχόνης.


Έτσι, το τελετουργικό κρέμασμα ή κάψιμο του ομοιώματος του Ιούδα συναντάται ως έθιμο με διάφορες παραλλαγές σε όλη την Ελλάδα και ανάλογα με την περιοχή λαβαίνει χώρα Μεγάλη Παρασκευή, Μεγάλο Σάββατο ή Κυριακή του Πάσχα. Η δε "επιτυχία" του εθίμου συνίσταται στη προετοιμασία του ομοιώματος, αφού αρκετές είναι οι φορές που αυτό βαστάει έως και τρεις μέρες, με το ομοίωμα να κατασκευάζεται από υφάσματα, άχυρο και ξύλο. Για παράδειγμα, στις Μέτρες της Θράκης συνηθίζεται τη Μεγάλη Πέμπτη τα παιδιά να φτιάχνουν το ομοίωμα του Ιούδα, το οποίο και περιφέρουν στα σπίτια, ζητώντας κλαδιά για να το κάψουν την επομένη στον Επιτάφιο.


Ήδη από τα πολύ παλιά χρόνια η αναβίωση αυτού του εθίμου φάνταζε σε κάποιους είτε "ρατσιστική", είτε αντιχριστιανική και μάλιστα η Ιερά Σύνοδος με αλλεπάλληλες εγκυκλίους της τα έτη 1891, 1910 και 1918 προέτρεπε τον ελληνικό λαό να το εγκαταλείψει, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως "θεωρεί καθήκον αυτής, όπως φέρει εις γνώσιν πάντων των Χριστιανών, ότι η τήρησις τοιούτων εθίμων αντιβαίνει προς την βάσιν και το θεμέλιον της πίστεως ημών, ήτις είναι η αρετή της αγάπης προς εν γένει πάντα άνθρωπον".


Είναι γνωστό πως όπως όλοι οι απόδημοι Έλληνες, έτσι και οι Αιγυπτιώτες μετέφεραν στη Νειλοχώρα έθιμα και παραδόσεις από τον τόπο τους, μεταξύ των οποίων οι χαρμόσυνοι πυροβολισμοί κατά την Ανάσταση και το κρέμασμα ή κάψιμο του Ιούδα, κάτι όμως που σε ορισμένες περιπτώσεις δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα…


Μεταφερόμενοι έτσι στα 1883, διαβάζουμε την ανακοίνωση του Προξένου στο Κάιρο Α. Ράλλη προς τους Έλληνες της πόλης : "Απαγορεύονται αυστηρώς οι πυροβολισμοί κατά τας εορτάς του Πάσχα, πας δ΄ όστις καταγγελθή ως παραβάτης της αστυνομικής ταύτης διατάξεως τιμωρηθήσεται αυστηρότατα συμφώνως τω άρθρω 186 του ΧΙς περί προξενικών αρχών νόμου δια κρατήσεως ουχί ανωτέρας των δεκατεσσάρων ημερών ή δια προστίμου ουχί ανωτέρου των εκατό δραχμών ή επιβληθήσονται αυτώ συνάμα αι ποιναί αύται. Περί εκτελέσεως της παρούσης ελήφθησαν εκ συνεννοήσεως μετά της εγχωρίου Αρχής πάντα τα κατάλληλα μέτρα".


Αλλά γενικότερα, συχνά οι νουθεσίες δεν εισακούονται… Έτσι, λίγες ημέρες αργότερα στο Πορτ-Σάιντ το περί Ιούδα έθιμο δημιούργησε σοβαρό επεισόδιο : "Χθες το απόγευμα περί τας δύο, Έλληνες τινές αντιφερόμενοι προς τον Πρόξενον αυτών, όστις είχε υποσχεθή τω Επάρχω ότι ουδέν ήθελε συμβή, επειράθησαν κατά τινά αρχαίαν συνήθειαν να απαγχονήσωσι ομοίωμα τι Ιούδα του Ισκαριώτου, αφού πρώτον προσέβαλον και αφώπλισαν τέσσαρας αστυνομικούς κλητήρας, παραφυλάττοντας της είσοδον του κωδωνοστασίου.

 

Ο αρχηγός της χωροφυλακής διέταξε να επιτεθώσι κατά των ταραξιών δια της λόγχης και να διαλύσωσι το πλήθος. Οι εγχώριοι μαθόντες τα διατρέχοντα, έδραμον πολυάριθμοι εκ του αραβικού χωρίου ωπλισμένοι δια ναβουτίων και λιθοβολούντες εκ μεγάλης αποστάσεως. Ο Κυβερνήτης επροσπάθησε να τους αναχαιτίση, αλλ΄ ο όχλος των ιθαγενών εποιήσατο αντιπαραστάσεις λέγων ότι το των μουσουλμάνων αίμα έρρεν εις τας οδούς και ότι ουδέν είχε δικαίωμα να τους εκδιώξη. Ο Κυβερνήτης εδήλωσεν αυτοίς ότι ουδέν τοιούτον είχε συμβή και διέταξε να σχηματισθή άλυσος προς καταστολήν αυτών. Φθάσαντος τότε του Προξένου της Ελλάδος μετά των ομοφρόνων αυτού ομογενών, ηπειλήθη, εζήτησε ουν αμέσως επικουρίαν εκ του αγγλικού πλοίου η Ίρις. Απόσπασμα τι διετάχθη αμέσως να ετοιμασθή προς απόβασιν και τούτου γνωσθέντος νέα στάσις συνέβη, καθώς και νέα δια της λόγχης απόκρουσις. Αλλ΄ οι Έλληνες υποδέχθησαν τους Άγγλους πεζοναύτας ζητοκραυγούντες υπέρ της Ανάσσης Βικτωρίας και η τάξις αμέσως αποκατέστη. Εις Σύριος εφονεύθη και είκοσιν εκ των Ελλήνων και χωροφυλάκων επληγώθησαν".


Ένα χρόνο πριν, το 1882, διαβάζουμε για τα σχετικά διαδραματιζόμενα στο Σουέζ :
"Εν Σουέζ συνέβησαν κατά την Μεγάλην Παρασκευήν ταραχαί τινές ένεκα της υποθέσεως του Ιούδα, ον οι μεν ορθόδοξοι ήθελον να καύσωσιν εν ομοιώματι, οι δε εβραίοι εζήτουν δια του προξένου της Αγγλίας να σωθή εκ της πυράς ο εξ αχύρου Ιούδας. Δεν δυνάμεθα να εννοήσωμεν πως συμβαίνουσι ταραχαί δια τόσω ασήμαντα ζητήματα. Δεν επαινούμεν ποσώς το γελοίον έθιμον πυρπολήσεως ανυπάρκτου Ιούδα ή Ιούδα εξ αχύρου. Αλλ΄ αφ΄ ετέρου τι ζημίαν υφίστανται οι εβραίοι αν προσβληθή ο μαθητής του Ιησού μετά 1882 έτη ; Και ο Βίκονσφιλδ εκρεμάσθη άλλοτε κατά την αποκρέω εν Αλεξανδρεία, αλλ΄ οι Άγγλοι ούτε εταράχθησαν. Είναι ζητήματα αυτά δια ταραχάς και ανησυχίας ; Οι άνθρωποι πάντες δέον να θεωρώμεθα ως αδελφοί και ουχί να ερίζωμεν δια μικρά και γελοία".

 

 

 

 

 

 

 

Νίκος Νικηταρίδης

Μελετητής - Συγγραφέας - Αρθρογράφος - Ποιητής

 

 



Πηγές : "Κάιρον", Κάιρο 2-14/4/1882, 7/4/1883, 23/4/1883 – www.tovima.gr (29/4/2000) – www.pathfinder.gr (12/4/2015) – www.maranatha.gr (11/5/2008)

πηγή: hephaestuswien.com

Διαβάστηκε 252 φορές
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)

Πολιτιστικο Σωματειο «οι κορυφαιοι»

Ποιοι Ειμαστε

Το mcnews.gr είναι ένα site, που φιλοδοξεί να δώσει στους αναγνώστες του αντικειμενική και ανεξάρτητη ενημέρωση, χωρίς υπερβολές, παραποιήσεις και σκοπιμότητες...

Διαβάστε περισσότερα