ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ :
giweather joomla module
Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024 - 3:03:43μ.μ.
25
Ιουλίου

RICHARD WΑGNER - MATHILDE WESENDONK του Σωτήρη Ε. Γυφτάκη

Κατηγορία Πεζογραφία

Ο Ριχάρδος  Βάγκνερ από τους μεγαλύτερους μουσουργούς, γεννήθηκε στη Λειψία, το 1813. Συνθέτης, ποιητής, μουσικοφιλόσοφος και μουσικολόγος, κοντολογίς, μια εξαίσια μουσική μεγαλοφυΐα.

Στην ηλικία των έξη ετών ορφάνεψε από πατέρα και την κηδεμονία του ανάλαβε ο πατριός του.  Από τα εφηβικά του χρόνια έδειξε  ζωηρό ενδιαφέρον για τα Γράμματα και τις καλές τέχνες. Η γνωριμία του με τη μουσική  έγινε στα φοιτητικά του χρόνια,  όταν σπούδαζε στο πανεπιστήμιο της Λειψία. Πρώτος δάσκαλος ο Βέινλινγκ από τον οποίο διδάχτηκε σύνθεση. Το ταλέντο του  και η μελλοντική του πορεία  στη μουσική φάνηκε σύντομα, όντας σε ηλικία μόλις 19 χρόνων  θα συνθέσει εφτά έργα,  για σπουδές γιά πιάνο, ουβερτούρες για ορχήστρα πάνω σε θέματα από το  Φάουστ του Γκαίτε κι ένα χρόνο μετά μια συμφωνία πάνω στο ίδιο θέμα.


Από δω και πέρα  πια ως χορωδιακός  μαέστρος θα   αναλάβει διευθύνσεις ορχηστρικές στο Μαγδεμβούργο, αλλά στο Βύρτσμπουργκ, Καίνιξμπεργκ και στη Ρίγα, ως το 1839. Από τη Ρίγα θα μεταβεί στο Παρίσι. Στην εκεί διαμονή του, παρόλο που ανάμενε μια καλύτερη τύχη στην μουσική του  καριέρα, θα   γνωρίσει μεγάλες στερήσεις μα,  και προπάντων αδιαφορία για τη μουσική του. Θα γυρίσει στη Δρέσδη, όπου θα διοριστεί μαέστρος  στην αυτοκρατορική Όπερα της Δρέσδης. Εκεί θα συνθέσει  τα περίφημα  μουσικά του έργα, Ιπτάμενος Ολλανδός(1841), Λόεγκριν (1843), Τανχόιζερ (1845), δίνοντας έτσι έμφαση στις προγονικές αξίες της φυλής του,  προσπαθεί να αναστήσει  τους μυθολογικούς  ήρωες   της. Το ερωτικό πάθος μέσα από γιγάντιες συγκρούσεις,  με μιά  ρωμαλεότητα που γιά πρώτη φορά  στη Γερμανική μουσική παρουσιάζεται, θα κάνει το Βάγκνερ  πολύ γνωστό στο μουσικόφιλο κοινό της Γερμανίας.


Ο Βάγκνερ αποτελεί πια σίγουρα,  μια προσωπικότητα  μεγάλου βεληνεκούς στα μουσικά δρώμενα της  εποχής και η Δρέσδη είναι ένα καλό εφαλτήριο για τον  πολυτάλαντο  μουσουργό.


Αυτή την περίοδο ο Μαρξ  μαζί με τον Ένγκελς συγγράφουν το Κομμουνιστικό Μανιφέστο και ο Βάγκνερ ασπάζεται τη θεωρία τους,   μάλιστα φτάνει και πιο πέρα, να δέχεται και τις αναρχικές θεωρίες του Μπακούνιν. Τάσσεται ενάντια στην αστικοφεουδαρχική τάξη και το 1849 παίρνει μέρος στη γνωστή εξέγερση του Μάη και αυτό βέβαια είναι αρκετό  όχι απλά να χάσει τη θέση του, αλλά να εκδιωχθεί κιόλας.


Θα φύγει για την Ελβετία,  όπου και  θα παραμείνει για μια δεκαετία περίπου. Αυτό το  χρονικό διάστημα είναι δημιουργικό  για αυτόν. Θα ασχοληθεί με τη συγγραφή μελετών με φιλοσοφικές του θεωρίες κι αναδιφήσεις του πέρα από την ιστορία, αγγίζοντας δημιουργικά τη γερμανική μυθολογία, αλλά κύρια  θα γράψει μελέτες, που αφορούν αναθεωρήσεις στη μουσική κι όλα αυτά θα συμπεριληφθούν στο Τέχνη κι Επανάσταση  και θα ακολουθήσουν τα  έργα του, Η Καλλιτεχνική Δημιουργία του Μέλλοντος (1850),  Η Όπερα και το Δράμα (1851), που εισάγει ένα καινούργιο πνεύμα  στη μουσική, σκέψεις προοδευτικές και η τέχνη  θα πάρει κοινωνική υπόσταση.

 

Εκεί θα ξεκινήσει  επίσης ο Κύκλος των Νιμπελούγκεν, η σπουδαία αυτή τετραλογία, ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα  στην εποχή του. Ο Χρυσός του Ρήνου 1854, Βαλκυρίες 1855, ενώ τα δύο άλλη μέρη Ζίγκφριντ όπως και το Λυκόφως των Θεών, θα ολοκληρωθούν αργότερα, γιατί στο μεταξύ προκειμένου να απαλείψει τις κάποιες δυσαρέσκειες  των ηγεμόνων, φαίνεται ο Βάγκνερ έχει πάρει στροφή  κι εγκαταλείπει τον Μαρξ και τον  Φόιερμπαχ και στρέφεται αρχικά προς τις φιλοσοφικές θεωρίες του  πεσιμιστή Σοπενχάουερ  και του Φρειδ.  Νίτσε, αλλά και προς τους μοναρχικούς και τον θρησκευτικό μυστικισμό.


Έργα αντιπροσωπευτικά αυτής της περιόδου  είναι : Τριστάνος και Ιζόλδη,  ενώ η όπερά του Πάρσιφαλ έχει δεχτεί   πλέρια την επίδραση της  θρησκευτικό-μυστικιστικής τάσης, που τείνει να  διαμορφώσει τη παραπέρα μουσική του πορεία, αφού  οι Αρχιτραγουδιστές της Νυρεμβέργης  είναι μια προέκτασή αυτής της μεταστροφής του.


Το 1876  θα  δημιουργηθεί το θέατρο του Μπάυροιτ της Βαυαρίας, που ουσιαστικά έγινε για  να παίζονται τα έργα του  Βάγκνερ.


Ο Ριχάρδος Βάγκνερ πέρα από τις όπερες  και το  σπουδαίο  συγγραφικό του έργο, μας άφησε, εμβατήρια, χορωδιακά, σονάτες κ.ά. Υπήρξε αναμφίβολα από τους  μεγαλύτερους και μεγαλοφυέστερους  μουσικούς  όλων των εποχών. Πέθανε στις 13 Φεβρουαρίου 1883.


Ο έρωτας στάθηκε για τον  Βάγκνερ πάντα εξαίσια  πηγή έμπνευσης και  δημιουργίας,  αλλά  σε κάποιες περιπτώσεις κι αιτία δυστυχίας .

 

Η Ματθίλδη Βέζενντοκ, όντας παντρεμένη αυτή, εγκατέλειπε τη Δρέσδη γιά να φύγει για την Ελβετία. Αναπτύχθηκε  ένα βαθύ αίσθημα ανάμεσα τους, που διάρκεσε κοντά μισόν αιώνα !!

 

Στην Ματθίλδη βρήκε σίγουρα, ο  μεγάλος μουσικός, το ιδανικό γυναικείο πρότυπο, έμεινε μαζί της, ώσπου αναγκάστηκε κάτω από την πίεση της γυναίκας του Κοζίμα, κόρης του Φρ. Λιστ να εγκαταλείψει την ...ερωτική του φωλιά, όπως την ονόμαζαν  στα σαλόνια της εποχής.


     (Επιστολή του Ρ. Βάγκνερ προς την Ματθίλδη Βέζενντοκ)

 

«Όχι μη μετανιώσεις ποτέ, για αυτές τις θελκτικές στιγμές, που μου στόλισες  τη φτωχική μου ζωή.


Δε θα μπορούσα ποτέ αυτά τα έξοχα, ηδονικά λουλούδια, του καθάριου βάθους  της γνησιότατης αγάπης σου να καταστρέψω κι ό,τι ως ποιητής κάποτε είχα ονειρευτεί, θα όφειλε αυτό πια να γίνει αληθινό...Στο ποταπό βάθος της γήινης μου ύπαρξης, έπρεπε αυτή η θεϊκή ομορφιά, η θεόσταλτη ευτυχία, αυτή η τρυφεράδα και ζωντάνια, αυτή η πηγαία άντληση του φωτεινού κι ανέσπερου φωτός από τη μεγαλοθυμία της δωρεάς σου, να  μπορέσει να στεργιώσει μέσα μου και να ανθίσει.


Κι αυτό είναι το μεγαλύτερο  δώρο που ποτέ  μπόρεσε  κάποιος να μου προσφέρει...


Κι αυτό το μπόρεσες, γιατί το θέλησες, το υπαγόρευσε σε σένα η ουράνια σου  αγάπη προς  εμένα !!


Δεν το είχα ελπίσει, δε μπορούσα να το φανταστώ, πως θα έπαιρνα από σένα το ανώτερο ιπποτικό  χάρισμα, που ποτέ  καρδιά πάνω στη γη έχει πάρει…


Και ήταν το χάρισμα των χτύπων της καρδιάς σου, της ουράνιας! Για αυτή την καρδιά, για τα  υπέροχα, γαλάζια, μάτια σου και τα μελιστάλαχτα χείλη σου απαρνήθηκα τα πάντα.


Αχ, αναπνέω ακόμη το μαγικό άρωμα αυτών των λουλουδιών, που μου προσφέρεις απ΄ το εξαίσιο περιβόλι της καρδιάς σου.


Είναι τα λόγια σου, οι σκέψεις σου, η καρδιά σου και  η ψυχή σου  του ουρανού  το φεγγοβόλημα, που σκύβουν μέσα μου και μετουσιώνουν όλη μου την ενέργεια σε θεϊκό, ανέβασμα στους άγνωστους κι ωστόσο νοερούς κόσμους της συμπαντικής ευδαιμονίας.


Κάπου εκεί, αγαπημένη θάθελα να συναντιόμαστε  για να πορευτούμε τον αιώνιο δρόμο, που  οι θεοί  πεισματικά μας αποκρύβουν.


Ας γίνουμε μιά θεϊκή, πρωτόγονη ύλη, να πλέει ατελεύτητα μέσα στη μουσική τελειότητα του σύμπαντος, εκεί που δε βασιλεύει ποτέ η ευδαιμονία, εκεί που το καλό και η αλήθεια πάντα  στηρίζουν την αρμονία.


Όχι, παρακαλώ, μη μετανιώνεις, αυτές οι φλόγες έκαιγαν απαστράπτουσες και μας φώτιζαν το δρόμο! (...)


 Τα χάδια σου, η κορώνα της ζωής μου, τα ηδονικά τριαντάφυλλα, του ακάνθινου στεφανιού, που για χάρη μου άνθισαν και με τα οποία  στολίστηκε το σώμα μου!


 Να είμαι λοιπόν, περήφανος κι ευτυχισμένος! Καμιά άλλη επιθυμία και καμιά άλλη απαίτηση.


Απόλαυση ανώτατης συνείδησης, δύναμη και ικανότητα  γιά την κάθε θύελλα της ζωής!


Όχι, όχι, μη το μετανιώσεις ποτέ! Μη μετανιώσεις!» Ρίχαρντ

 

 

 

 

 

 

 

 

Σωτήρης Ε. Γυφτάκης

Συγγραφέας

Από το βιβλίο "ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΡΩΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗΣ ΧΙΛΙΕΤΙΑΣ"

 

Διαβάστηκε 312 φορές
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)

Πολιτιστικο Σωματειο «οι κορυφαιοι»

Ποιοι Ειμαστε

Το mcnews.gr είναι ένα site, που φιλοδοξεί να δώσει στους αναγνώστες του αντικειμενική και ανεξάρτητη ενημέρωση, χωρίς υπερβολές, παραποιήσεις και σκοπιμότητες...

Διαβάστε περισσότερα