ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ :
giweather joomla module
Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024 - 11:38:23π.μ.
22
Ιανουαρίου

ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΗ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ του Αυγερινού Ανδρέου

Κατηγορία Πεζογραφία

«Πετρόμπεης καθότανε στο μεσανό μπαλκόνι / κι εσφούγγιζε τα μάτια του μ’ ένα χρυσό μαντήλι / κι η μπέαινα τον ερωτάει κι η μπέαινα του λέει: / – Τι έχεις, μωρέ Πετρόμπεη, που χύνεις μαύρα δάκρυα;

68/ – Σα με ρωτάς, μώρ’ μπέαινα, και θέλεις για να μάθεις, / σήμερα γράμματα έλαβα από το Μεσολόγγι / κι απόξω λέει τ’ απόγραμμα και μέσα λέει το γράμμα, / τον Κυριακούλη σκότωσαν, τον πρώτο καπετάνιο / και στάζουνε τα μάτια μου, και τρέχουν μαύρα δάκρυα».


Ο Ηλίας Μαυρομιχάλης, πρωτότοκος γιος του Πετρόμπεη και ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης, οι ήρωες της μάχης του Βαλτετσίου, συμμετείχαν σε μάχες κατά των Τούρκων και πέραν του Μορέως. Ο πρώτος βρήκε ηρωικό θάνατο στα Στύρα Ευβοίας και ο δεύτερος στην Σπλάντζα της Ηπείρου. Παρά τις όχθες του Αχέροντος, επικεφαλής τάγματος Μανιατών δίνει ο Κυριακούλης τον αγώνα κατά των Τούρκων. Μία εχθρική σφαίρα σκοτώνει το άλογό του και ο αναβάτης του πέφτει καταγής αναίσθητος. Οι βάρβαροι επιτίθενται να λάβουν το σώμα του, αλλά αιφνιδίως ο Κυριακούλης αναλαμβάνει τις δυνάμεις του και απωθεί τους εχθρούς του. Στη συνέχεια, τραυματισθείς πολλαπλώς, ζήτησε από τα παλικάρια του, να εξεύρουν δίοδον σωτηρίας τους. Ο ίδιος τους παρέδωσε την αιματοβαμμένη ζώνη του, να την πάνε στο σπίτι του στο Μαραθονήσι στη Μάνη, να κρεμαστεί και να θυμίζει στους οικείους του ότι πέθανε πολεμώντας τους Τούρκους.

 

Καταράστηκε τρεις φορές τον Άγγλο Μαίντλαν, ο οποίος επώλησε την Πάργα στον Αλή πασά, ψέλλισε το όνομα του νεκρού του ανιψιού του Ηλία και έσβησε. Το λείψανό του, συνοδευόμενο από τριακόσιους Μανιάτες πολεμιστές έφθασε στο Μεσολόγγι. Εκτός από το πολύ καλό τραγούδι της εισαγωγής, ο ποιητής λαός αφιέρωσε στον πολέμαρχο Κυριακούλη Μαυρομιχάλη και άλλα τραγούδια. Από χειρόγραφο της Ακαδημίας Αθηνών, έχουμε: «Γοργά τ’ αηδόνι το ’λεγε στη μέση στο Βαλτέτσι, / και το ’λεγε γουργά-γουργά με νάζι με καμάρι. / Πετρίτης διάβη βιαστικός, στέκεται το ρωτάει: / – Πες μου, πουλί, τι χαίρεσαι, πες μου τι καμαρώνεις; / μην καμαρώνεις για πουλιά, μην έβγαλες αηδόνια; / – Δεν καμαρώνω για πουλιά, δεν χαίρουμε γι’ αηδόνια, / μα καμαρώνω έναν αϊτό, της Μάνης το καμάρι, / που πρώτος είν’ στην ομορφιά και πρώτος στο ντουφέκι. / Δυο μέρες κάνει πόλεμο, δυο μέρες και δυο νύχτες, / χιλιάδες Τούρκους πολεμά, χιλιάδες Αρβανίτες. / Κι ο Κυριακούλης φώναξε κι ο Κυριακούλης λέει: / Ρουμπή και Κεχαγιάμπεη για ’λάτε, προσκυνήστε, / πέστε και στον Κιαμήλμπεη πως θα τον πιάσω σκλάβο». Ελαχίστων ηρώων του Εθνικού Αγώνα του 1821 ο θάνατος τραγουδήθηκε τόσο από τον λαό, όσο του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη. Μόνον ο θάνατος του Μάρκου Μπότσαρη και του Γεωργίου Καραϊσκάκη ίσως υπερτερούν. Σε άλλο τραγούδι (Κ. Ζησίου, Μαυρομιχαλαίοι, Αθήναι, 1903, σελ. 248), έχουμε:

 

«Ένα πουλάκι πέταξε από μέσ’ από τη Σπλάντζα / και πάει κατά το Μοριά και πάει κατά τη Μάνη. / Πάει να βρει τον Αρχηγό, πάει να βρει το Μπέη. / Κι ο Μπέης το καρτέρησε στη Τζίμοβα, στην άκρη. / – Πουλάκι μου, πούθε έρχεσαι και πούθε κατεβαίνεις; / – Από τη Σπλάντζα έρχομαι και ψάχνω να βρω εσένα. / – Και τι καλά έχεις να μου πεις και να μου μολογήσεις; / – Κακά, ψυχρά, ανάποδα και πικραμένα λόγια: / Τον Κυριακούλη σκότωσαν στης Σπλάντζας τ’ ακρογιάλι, / τον σκότωσ’ η Αρβανιτιά, δέκα χιλιάδες Τούρκοι. / Τον κλαίει όλη η Λάμαρη, τον κλαίνε κι οι Σουλιώτες, / τον κλαίει κι ο Μάρκος Μπότσαρης, ο πρωτοκαπετάνιος. / Σαν τ’ άκουσε ο Πετρόμπεης πολύ του κακοφάνη, / τρέχουν τα δάκρυα του βροχή και βαρυαναστενάζει / και στο βαγγέλιο ορκίστηκε να μην αφήσει Τούρκο».


Ο Απόστολος Μελαχρινός (Δημοτικά Τραγούδια, Αθήναι 1946, σελ. 4) δημοσιεύει ένα πολύστιχο τραγούδι για τον θάνατο του ήρωα: «Να ’ταν η μέρα βροχερή κι η νύχτα ποντισμένη / όντας εβάναν τη βουλή στη Ρούμελη να πάνε, / εκάψαν χώρες και χωριά, χωριά και βιλαέτια, / εκάψαν την Παραμυθιά, το μαύρο Μαργαρίτι. / Οι Αρβανίτες το ’μαθαν πως έρχονται Μανιάτες, / επήγαν και τους έκλεισαν στο έρημο Φανάρι. / Τρεις μέρες κάνουν πόλεμο με δίχως το μεντάτι, / μα σώσαν τον τσιμπεανέ, σώσαν και τη μπαρούτη / και τα σπαθιά τραβήξανε, τους Τούρκους κυνηγάνε. / Τρεις ώρες τους επήγανε πίσω, μέσα στον κάμπο / και πίσ’ ο μαύρος γύρισε να πάει στο ταμπούρι. / Πικρό καρτέρι του ’χανε τρεις Τούρκοι μεσ’ στα βούρλα, / μια μπαταριά του ρίξανε, πικρή φαρμακωμένη, / ψιλή φωνίτσα έβαλε και βαρυαναστενάζει: / – Πού να βρω ’γω γραμματικό να ’ναι παραπονιάρης, / να φτιάσει μια πικρή γραφή σε τρεις μεριές καημένη / να στείλω μεσ’ στη Τσίμοβα στους Μαυρομιχαλιάνους, / να πει και του Πετρόμπεη κι όλων των εδικών μου / να κυνηγήσουν την Τουρκιά, το Γένος να γλυτώσουν. / Εμένα με σκοτώσανε στο έρημο Φανάρι. / Όπ’ είστε φίλοι, κλάψετε, κι όπ’ είστ’ εχθροί, χαρείτε, / Τον Κυριακούλη σκότωσαν, τ’ άξιο παλληκάρι, / πόδενε το μουστάκι του πίσ’ από το κεφάλι, / Δε ματαφάνη πουθενά ’να τέτοιο παλληκάρι».


Σημειώνουμε ότι η μάχη αυτή με τους Τούρκους, στην οποία σκοτώθηκε ο ήρωας Κυριακούλης Μαυρομιχάλης, δόθηκε στις 4 Ιουλίου 1822. Την ίδια ημέρα η Ελλάδα θρηνούσε την καταστροφή στο Πέτα Άρτας, στην οποία σκοτώθηκαν σχεδόν όλοι οι Φιλέλληνες. Σε λίγες ημέρες (28 Ιουλίου 1822) έπεσε για δεύτερη φορά και το Σούλι. Ο Ιούλιος του 1822 υπήρξε μαύρος και για την Ήπειρο και για όλη την Ελλάδα.

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Αυγερινός Ανδρέου
Συγγραφέας
Μέλος του ΔΣ της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών

Διαβάστηκε 607 φορές
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(1 Ψήφος)

Πολιτιστικο Σωματειο «οι κορυφαιοι»

Ποιοι Ειμαστε

Το mcnews.gr είναι ένα site, που φιλοδοξεί να δώσει στους αναγνώστες του αντικειμενική και ανεξάρτητη ενημέρωση, χωρίς υπερβολές, παραποιήσεις και σκοπιμότητες...

Διαβάστε περισσότερα