ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ :
giweather joomla module
Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024 - 11:22:50π.μ.
24
Ιανουαρίου

Δημήτρης Βαρβαρήγος: "Για μένα η λογοτεχνία είναι στάση ζωής"

Κατηγορία Συνεντεύξεις

Η συζήτηση με τον εξαίρετο και πολυγραφότατο συγγραφέα Δημήτρη Βαρβαρήγο ρέει αβίαστα, όπως ακριβώς και ο τρόπος γραφής του στα βιβλία του, που συναρπάζουν και φωτίζουν τις ψυχές και το δρόμο όλων μας. Πνεύμα ανήσυχο, ακούραστο και δημιουργικό που ερευνά ασταμάτητα τον κόσμο των ιδεών, της τέχνης και της ιστορίας.

Με αφορμή την έκδοση του τελευταίου του βιβλίου «Λιπεσάνορες-Τα Χρόνια του Φιδιού» από τις εκδόσεις Ν & Σ Μπατσιούλας, μιλήσαμε μαζί του για το παρόν και το μέλλον της ελληνικής λογοτεχνίας, για την σημαντική συνεισφορά του στην ανάπτυξη του Μορφωτικού Ομίλου Πετρούπολης και τα επόμενα συγγραφικά του βήματα.

 

Συνέντευξη στην Μαρία Χατζηνικολάου

 

Κύριε Βαρβαρήγο, είστε χρόνια τώρα ένας καταξιωμένος συγγραφέας. Τι είναι αυτό που σας έλκει περισσότερο στη συγγραφή;

 

Αινιγματική η στιγμή, η ώρα που η νύχτα γεννάει όνειρα κι όλα μέσα μου αλλάζουν σχήματα… οι μικροί ψίθυροι δυναμώνουν, ξυπνάει το μυστήριο… το ανομολόγητο μυστικό ενσαρκώνεται… κι όσο η νύχτα συμβαίνει όλα μέσα μου γίνονται μύθος……….. Αγαπώ εκείνα τα μακρόσυρτα βράδια που η πόλη κοιμάται κι εγώ με τη σκέψη μου αλωνίζω σε κόσμους μαγικούς που ανακουφίζουν τη μελαγχολία μου.
Με τέτοιου είδους αισθήσεις ξεκινώ πάντα να γράφω… συντροφιά με τρία Κάπα… κερί… κονιάκ… καπέλο…
Έτσι χτίζονται οι μύθοι μέσα σε στιγμές ζωής. Μια ασυγκράτητη στιγμή, σατανική θα έλεγα, με επιθυμίες παράλογες χωρίς χρόνο, δίχως ύλη. Αλλά μια από αυτές τις στιγμές είναι και η στιγμή της έμπνευσης…
Εκεί μου ανοίγει μια πόρτα… να φύγω μακριά από το σήμερα, σε έναν βαθύτερο εαυτό που αποτελεί τμήμα της συγγραφικής μου ανάγκης.
Μια εσωτερική ανάγκη για έκφραση με ωθεί προς την συγγραφή. Θα μπορούσα με τον προφορικό λόγο να εκφράζομαι και να μην χάνομαι στην αναγκαία μοναχικότητα που απαιτεί η συγγραφή. Όμως είναι ένα ταξίδι απόλυτων αισθήσεων, όταν γράφονται αλήθειες, είτε ιστορικές, είτε κοινωνικές, επάνω στο χαρτί και μένουν στο χρόνο ζωντανά τα λόγια. Άλλωστε, τα ερεθίσματα γύρω μας και ειδικά μέσα μας είναι πολλά και εμένα μου αρκούν για να αφοσιώνομαι με πίστη, ευτολμία και πάνω απ’ όλα με ψυχή στο γράψιμο. Για εμένα η λογοτεχνία είναι στάση ζωής, αν δεν την υπηρετήσω νιώθω μισός άνθρωπος.

 


Έχετε ένα πολύ πλούσιο συγγραφικό έργο που περιλαμβάνει 20 βιβλία. 12 μυθιστορήματα ενηλίκων, 5 παιδικά, μια ποιητική συλλογή, ένα συλλογικό και ένα δοκίμιο για τη δημιουργική γραφή. Πως επιλέγετε τη θεματολογία των βιβλίων σας;

 

Η έμπνευση, η γνώση και η φαντασία όταν συμπράττουν έχουν πολλά κοινά με τον έρωτα, καθώς είναι οι μυστηριώδεις δημιουργικοί παράγοντες που συντελούν στην πνευματική ανάπτυξη και καλλιέργεια. Έτσι για εμένα μέσα από αυτά τα τρία στοιχεία κάθε φορά βρίσκω και ένα ερέθισμα που με κάνει να ξεκινήσω ένα θέμα.
Ειδικά τα ιστορικά γεγονότα, εκείνα που δεν αναφέρονται ιδιαίτερα σε ιστορικές πηγές αλλά που είναι αναγκαίο να βγουν οι λεπτομέρειες τους στο φως. Υπάρχουν προσωπικότητες που βρίσκονται στην αφάνεια, ενώ το έργο που έχουν αφήσει στο πέρασμα τους από τη ζωή είναι σπουδαίο και μεγαλειώδες.

Τούτο ήταν το έρεισμα που με έκανε να γράψω για την Υπατία μυθιστορηματικά… κάτι που δεν υπήρχε μέχρι πρότινος στην ελληνική γραμματεία και επαίρομαι λίγο γι’ αυτό, που πρόβαλα πρώτος τη ζωή το έργο και το αποτρόπαιο τέλος της.
Κάτι ανάλογο γράφω τώρα για τον σπουδαίο μας συγγραφέα και ιστορικό Ξενοφώντα. Άγνωστες πτυχές της ζωής του και της στρατιωτικής του πορείας σε μια αιχμηρή εποχή για την πλούσια αρχαία ελληνική ιστορία μας.

 


Πρόσφατα κυκλοφόρησε το τελευταίο σας βιβλίο «Λιπεσάνορες», ένα ιστορικό μυθιστόρημα που αναδεικνύει τη θέση και τη συμβολή της γυναίκας στην αρχαιότητα. Μιλήστε μας λίγο γι αυτό το συγγραφικό σας πόνημα.

 

ALIPESANORESΝαι ακριβώς το έργο αναφέρεται στο γνωστό έπος της Ιλιάδας, όμως όλες οι αναφορές μιλούν για τους ήρωες και τις ανδραγαθίες τους, για τους ηρωισμούς και τους θανάτους που ως νικητές εσκόρπιζαν τον όλεθρο.
Η δική μου έμπνευση προήλθε από τη ρήση, πίσω από ένα μεγάλο άντρα βρίσκεται μια σπουδαία γυναίκα. Έτσι κατέγραψα σε αυτό το βιβλίο για τις ζωές 15 γυναικών που έζησαν πλάι σε κάποιον ήρωα.
Η ιδέα της σύλληψης να γράψω για 15 γυναίκες που ζήσανε τα δεινά ενός δεκαετούς πολέμου, ήταν για μένα ένα προσωπικό στοίχημα να καταφέρω αρχικά να τις γνωρίσω για να εισχωρήσω στον διαφορετικό προσωπικό και ψυχικό κόσμο τους, καθώς όσο κρατούσε το γράψιμο με έθετε ενώπιον της πάλης μεταξύ των δύο φύλλων όσο και στις ψυχικές και πνευματικές αντιθέσεις τους. Πως ένιωσαν τη χαρά, τη λύπη, τον έρωτα, την αγάπη, τη συμβίωση, τη μητρότητα, την αντρική επιβουλή, τον πόλεμο, την προδοσία, τη σκλαβιά, το θάνατο.
Μου μίλησαν για τους άντρες, τους ήρωες, τη τόλμη, τη φιλία, την αξία των ιδανικών, τη γενναιότητα ν’ αγωνίζεται κανείς για την πατρίδα του ως το τέλος.
Αφηγήθηκαν τον ηρωισμό της καθημερινής ζωής, την αξία της καρτερίας, τη νοσταλγία της ειρήνης, τις ευθύνες του ανθρώπου για τις πράξεις του, για τους υπερασπιστές του δικαίου.

Δεν ξέρω να πω, πόσο μύθος, πόσο αντίθετος με τη σημερινή πραγματικότητα μπορεί να είναι ετούτος ο πόλεμος που ο απόηχος του θα συνεχίσει πάντα να σαγηνεύει τις σκέψεις μας. Όμως το σίγουρο είναι πως κρύβει τις ίδιες αλήθειες από αυτές που όλοι γνωρίζουμε και μας κυβερνάνε. Μίσος, συμφορά, πόνο, οδύνη, κακουχίες, δυστυχία, αφανισμός και μέσα απ’ όλα αυτά τα δεινά να ζωντανεύουν ιστορίες αγάπης και αυτοθυσίας.
Όσο έμπαινα βαθύτερα στη ψυχολογία αυτών των ηρωίδων τόσο γινόταν η αναφορά μου ένας φόρος τιμής γι’ αυτές, που σιωπηρά ακολουθούσαν μια ειμαρμένη προδιαγεγραμμένη από τους άντρες.

 

Γνωρίζω το προηγούμενο σας βιβλίο Υπατία, ένα ευπώλητο βιβλίο με 12 εκδόσεις μέχρι στιγμής, το οποίο έργο ανέβηκε και σε θεατρική παράσταση. Ποια ήταν η ανταπόκριση του κοινού και ποια τα σχέδια σας για το μέλλον των θεατρικών σας έργων;

 

Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 2005 και είχε άμεση ανταπόκριση στο αναγνωστικό κοινό. Μπήκε στην πρώτη δεκάδα των ευπώλητων για ένα μήνα, οι εκδόσεις επαναλαμβάνονταν με γρήγορο ρυθμό, κάτι που απόδειξε έμπρακτα πως η ζωή και ο βίος της Υπατίας ήταν άγνωστος σχετικά και ο κόσμος την πλησίασε και ενημερώθηκε μέσα από το μυθιστόρημα για εκείνη την ταραγμένη εποχή του 4ου-5ου αιώνα μΧ.AIPATIA
Ήταν η εποχή που  η φημισμένη Αλεξάνδρεια πνιγόταν στο κρασί των καπηλειών, στις ηδονές των γυναικών του δρόμου, στις δεισιδαιμονίες, στις φιλοσοφικές διαφορές, στις διαμάχες των θρησκευτικών φανατισμών και στους φονικούς διωγμούς των εθνικών.
Μέσα σε αυτή τη διαφθορά, μια γυναίκα αφοσιωμένη στα ελληνικά ιδεώδη διδάσκει στο πανεπιστήμιο, στους δρόμους και στο σπίτι της το αστείρευτο ελληνικό πνεύμα. Αυτή η σοβαρή ευθύνη δεν της στερεί το γυναικείο ένστικτο και στο πρόσωπο του χριστιανού έπαρχου Ορέστη, βρίσκει τον έμπιστο φίλο και άντρα.
Αυτό ήταν το θέμα του έργου και ανέβηκε σε θεατρική παράσταση από τη θεατρική ομάδα Ανάδρασις σε σκηνοθεσία Γιώτα Κουνδουράκη, για δύο χρόνια και χάρηκε την επιτυχία με τη συμμετοχή του θεατρόφιλου κοινού.
Όσο για το μέλλον, τα σχέδια ποτέ δεν σταματούν. Υπάρχει το έργο «Τρεις Βάλτοι», με θέμα την ποιήτρια Μαρίνα Τσβετάγιεβα, σε σενάριο και σκηνοθεσία δική μου. Το ρόλο θα ενσαρκώσουν οι ηθοποιοί Μαρία Συμεών και Κωνσταντίνα Βαρβαρήγου, σκηνικά κοστούμια Χάρης Σεπεντζής, μουσική η Μαρία Συμεών.

 

Τον Οκτώβρη του 2014 ξεκινήσατε την εκπομπή οι Συγγραφείς είναι εδώ, στην ΕΡΤ open. Που στοχεύει η εκπομπή σας;

 

Ποιος άλλος σκοπός θα μπορούσε να υπάρχει από το να ακούγονται πληθώρα φωνές σκέψεων, ιδεών, στοχασμών πνευματικών ανθρώπων που αφήνουν με τα έργα τους ένα σπουδαίο κεφάλαιο στη ελληνική λογοτεχνία.
Μια εκπομπή που αγκάλιασε η ΕΡΤ open, προσφορά στου Έλληνες λογοτέχνες.

 


Είσαστε εδώ και 15 χρόνια η ψυχή του Μορφωτικού Ομίλου Πετρούπολης. Πείτε μας ποιες είναι οι σημαντικότερες επιδιώξεις του;

 

Οι επιδιώξεις είναι η συνεχής αφοσίωση στον πολιτισμό με όποια του μορφή. Γιατί ο Πολιτισμός είναι η πιο ευγενική εκδήλωση της ανθρώπινης ψυχής. Είναι το υπόλοιπο μισό της ύπαρξης μας. Δεν μπορεί αλλιώς να δομηθεί ένας χαρακτήρας…. να γίνει ένας ευαίσθητος άνθρωπος, αν λείπει από τη ζωή του ο Πολιτισμός.
Αυτός τροφοδοτεί τον άνθρωπο με φαντασία, γνώση, εξέλιξη και τη δύναμη της πνευματικής σύλληψης μέσα από τη γνήσια και βαθιά ευαισθησία του, την οποία ευαισθησία ο ίδιος του έχει εμφυσήσει. Απαλλάσσει τον άνθρωπο από την άγνοια και τις δεισιδαιμονίες, γιατί ο πολιτισμός είναι αληθινή γνώση και διαμορφώνει ένα υγιές πνευματικό κλίμα. Αυτές λοιπόν είναι οι επιδιώξεις του Μορφωτικού Ομίλου.

 

Πως βλέπετε την ελληνική λογοτεχνία σήμερα και πως το μέλλον της;

 

Κάθε εποχή έχει το δικό της ρυθμό και στυλ, και η τέχνη τη δική της έκφραση ανάλογη της εποχής της, καταγράφει την εποχή και τα βιώματα των ανθρώπων. Μπορεί τώρα να μην φαίνεται η ποιότητα τους, αλλά όταν το σήμερα γίνει παρελθόν η αξία των κειμένων θα αποκτήσουν την ξεχωριστή αίγλη τους καθώς θα ανταποκρίνονται στο λογοτεχνικό ύφος της εποχής τους. Δεν μπορώ να κρίνω κανέναν δημιουργό για όσα γράφει, ο χρόνος πάντα είναι ο μοναδικός κριτής των δημιουργών.

 

Ποιο είναι το επόμενο βήμα σας, οι στόχοι σας;

 

Δεν έχω στόχους γιατί ο θεός γελάει, λέει μια Κινέζικη παροιμία. Ποιος λοιπόν, μπορεί να έχει στόχο στην τόσο ευμετάβλητη ζωή μας; Απλά ακολουθώ την πορεία της κάθε μέρας που ξημερώνει και πράττω τα ανάλογα με την γραφή μου. Κι όλο αυτό γιατί είναι ένας χρόνιος συμβιβασμός, μια απόλυτη συμμετοχή του πνεύματος μου στη τέχνη του λόγου, την οποία τέχνη λατρεύω.

 


Μπήκαμε στο 2015. Τι εύχεστε για τον εαυτό σας;

 

Είμαι ένας άνθρωπος απλός ούτε καλός ούτε κακός… είμαι άνθρωπος, υπαρξιστής που αγαπάει τη ζωή και τους ανθρώπους. Θα ήταν εγωιστικό να μιλήσω μόνο για μένα… κι έχω μια αρχή και θα σας την αναφέρω με διάφορες απόψεις, όταν πρόκειται να μιλήσω για τον εαυτό μου. Θα σας απαντήσω με λογοτεχνικό ύφος μέσω της συγγραφικής μου ιδιότητας.
Κι από πού ν' αρχίσω; Το ελαφρυντικό πάντως που μου δίνεται είναι, πως η ενασχόληση μου με τη λογοτεχνία είναι που ψάχνει ν' αποδώσει το σωστό μέσα σε μια από τις αρχαιότερες και πλουσιότερες γλώσσες του κόσμου κι αυτό σας ομολογώ, πως είναι ένα μεγαλείο γι’ αυτόν που μπορεί να ασχολείται μαζί της.
Λοιπόν, είμαι κι εγώ ένας άνθρωπος σαν τους άλλους που αγωνιούν για το παρόν και το μέλλον κι εκφράζουν τις απόψεις και τις ανησυχίες τους μέσα απ' τη τέχνη. Αυτό είναι το κίνητρο... και γι’ αυτό γράφω!
* Γιατί μου δίνει την ευκαιρία τις στιγμές του γραψίματος να κοιτάζω βαθιά μέσα μου!
* Γιατί με βγάζει από τη ρουτίνα μιας καθημερινότητας που θέλει σάρκα και αίμα για να τραφεί!
* Γιατί μου διώχνει την αυταρέσκεια και τη ματαιοδοξία καθώς όσα εγώ δημιουργώ δεν τα κρατώ για μένα μόνο αλλά τα μοιράζομαι χωρίς ενδοιασμούς και υποκρισίες με τους Άλλους, τους αναγνώστες!
* Γιατί δεν μπορώ να γίνομαι ελκυστικός για τους άλλους προσφέροντας μόνο όσα τους ικανοποιούν!
* Γιατί ίσως να πω μερικές λέξεις και για εκείνους που δεν μπορούν να μιλήσουν!
* Γιατί το να γράφεις είναι τόλμη, καθώς εκτίθεσαι δίνοντας τροφή σε κρίσεις κι επικρίσεις. Αδιαφορώ και για τις δύο!
* Γιατί έχω το θάρρος κι αναλαμβάνω το ρίσκο να πείσω τον αναγνώστη, πως εκεί που τον οδηγεί η φαντασία μου και η πλοκή είναι τα σωστά!
* Γιατί είναι ένας χρόνιος συμβιβασμός, μια απόλυτη συμμετοχή του πνεύματος στη τέχνη του λόγου!
* Γιατί σιχαίνομαι την πολιτική!
Υπάρχουν πολλά γιατί, αλλά σταματάω εδώ γιατί ίσως ν΄ αποδειχθούν ενοχικά και κάτι τέτοιο, ειλικρινά, δεν ισχύει. Αλλά τελικά, αν όλα αυτά τα "γιατί" είναι αμάρτημα, το κάνω γιατί μου αρέσει η αμαρτία.

 

Κύριε Βαρβαρήγο σας ευχαριστώ πολύ καλή συνέχεια στο έργο σας.

 

Σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία σας στο mcnews, το τόσο σπουδαίο εγχείρημα σας. Καλή επιτυχία και άνοδο σε ότι κάνετε.

 

Διαβάστηκε 1102 φορές
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(11 ψήφοι)

Πολιτιστικο Σωματειο «οι κορυφαιοι»

Ποιοι Ειμαστε

Το mcnews.gr είναι ένα site, που φιλοδοξεί να δώσει στους αναγνώστες του αντικειμενική και ανεξάρτητη ενημέρωση, χωρίς υπερβολές, παραποιήσεις και σκοπιμότητες...

Διαβάστε περισσότερα