ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ :
giweather joomla module
Παρασκευή, 29 Μαρτίου 2024 - 11:12:02π.μ.
07
Απριλίου

Οδοιπορικό στο Auschwitz-Birkenau - Άρθρο της Έφης Γιαννακούλα

Κατηγορία Άρθρα - Απόψεις

Ο Ήφαιστος Βιέννης βρέθηκε στο Άουσβιτς – Μπιρκενάου στη Πολωνία και σας παρουσιάζει ένα φωτορεπορτάζ από το μεγαλύτερο σύμπλεγμα στρατοπέδων της εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανίας, που περιελάμβανε στρατόπεδο συγκέντρωσης, εξόντωσης και καταναγκαστικής εργασίας.

Αυτός ο τόπος υπήρξε το μέρος, όπου εφιαλτικά μαρτύρια έλαβαν χώρα και πάνω από ένα εκατομμύριο Εβραίοι, καθώς και δεκάδες χιλιάδες Πολωνοί, Ούγγροι, Ρομά, Σοβιετικοί αιχμάλωτοι και άλλων εθνικοτήτων άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Περίπου 900.000 πέθαναν αμέσως μετά την άφιξη τους, όπου πραγματοποιούνταν η διαλογή ανάμεσα στους «ικανούς» και «ανίκανους» για εργασία. Οι πιο συνηθισμένοι τρόποι θανάτωσης τους ήταν μέσω δηλητηρίασης με το αέριo Zyklon B σε ειδικούς θαλάμους, πυρά όπλου, θανατηφόρας ένεσης και απαγχονισμού. Άλλοι 200.000 άνθρωποι πέθαναν από ασθένειες, υποσιτισμό, σωματική κακοποίηση, ιατρικά πειράματα ή δολοφονήθηκαν.                         

 

Το στρατόπεδο βρίσκεται περίπου 60 χιλιόμετρα δυτικά της Κρακοβίας και από το 1979 ανήκει στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Η πρόσβασή γίνεται είτε μέσω τρένου από την Κρακοβία και έπειτα με λεωφορείο, είτε μέσω ειδικών πούλμαν τουριστικών γραφείων, που προσφέρουν οργανωμένα «πακέτα» ξενάγησης και διαθέτουν καθημερινά δρομολόγια για το Άουσβιτς. Θα σας στοιχήσει κάτι περισσότερο, αλλά δεν θα έχετε το άγχος των αλλαγών Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, σας παρέχουν κάποιες βασικές πληροφορίες κατά την διάρκεια του δρομολογίου σαν εισαγωγή και προσφέρουν ξενάγηση με πιστοποιημένο ξεναγό (στα Αγγλικά).                                            

 

Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης άρχισαν να δημιουργούνται στην Γερμανία από το 1933 και μετά την έκρηξη του πολέμου οι Γερμανοί άρχισαν να οργανώνουν στρατόπεδα και στις κατεχόμενες χώρες. Εκεί στέλνονταν και κρατούνταν άτομα, τα οποία θεωρούνταν «ανεπιθύμητα», όπως οι Εβραίοι, οι πολιτικοί αντίπαλοι του ναζιστικού καθεστώτος, οι εγκληματίες, οι ομοφυλόφιλοι κτλ.                                        

 

Το ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς ιδρύθηκε στα μέσα του 1940 στα προάστια του Οσβιέτσιμ, μιας πολωνικής κωμόπολης που είχε ενσωματωθεί από τους ναζί στο Τρίτο Ράιχ. Η αιτία για την δημιουργία του συγκεκριμένου στρατοπέδου ήταν αφενός ο αυξανόμενος αριθμός των κρατήσεων των Πολωνών από τις γερμανικές Αρχές και αφετέρου οι γεμάτες φυλακές. Η  κομβικής σημασίας τοποθεσία του στρατοπέδου και η καλή συγκοινωνία ήταν οι κύριοι παράγοντες, για τους οποίους, αποφασίστηκε να επεκταθεί το στρατόπεδο και να σταλούν άνθρωποι από σχεδόν όλη την ήπειρο. Από το 1942 και ύστερα έγινε το μεγαλύτερο κέντρο εξόντωσης των Εβραίων και όχι μόνο.                                

 

Αποτελούνταν από τρία κύρια και περισσότερα από 45 δευτερεύοντα στρατόπεδα. Τα τρία κύρια στρατόπεδα ήταν:


•    Άουσβιτς Ι, το αρχικό στρατόπεδο συγκέντρωσης και το διοικητικό κέντρο ολόκληρου του συγκροτήματος. στο οποίο κρατούνταν γύρω στους 16 χιλ. ανθρώπους (10.000 Εβραίοι, 4.000 Πολωνοί και 2.000  άτομα άλλων εθνικοτήτων)


•    Άουσβιτς ΙΙ - Μπίρκεναου. Βρίσκεται σε απόσταση 3,5 χλμ από το Άουσβιτς Ι . Άρχισε να λειτουργεί τον Μάρτιο του 1942, και αποτέλεσε κέντρο για την εξόντωση των Εβραίων. Περίπου το 90% των θυμάτων του Άουσβιτς, έχασαν τη ζωή τους στο Μπίρκεναου, περίπου  δηλαδή ένα εκατομμύριο άνθρωποι. Η πλειοψηφία αυτών (εννέα στους δέκα) ήταν Εβραίοι.


•    Άουσβιτς ΙΙΙ - Μόνοβιτς λειτουργούσε σαν  βιομηχανικό στρατόπεδο.
    Στην κεντρική πύλη του στρατοπέδου, υπάρχει η επιγραφή που αναγράφει «Arbeit Macht Frei» δηλαδή «η εργασία απελευθερώνει». Στοιχείο απλά για να παραπλανεί τους ανυποψίαστους ανθρώπους, που δεν γνώριζαν τι γίνεται εντός των «τειχών» του. Οι κρατούμενοι ήταν αναγκασμένοι να φορούν σήματα με ειδικά χρώματα πάνω στα λεπτής ποιότητας ρούχα τους, έτσι ώστε οι υπεύθυνοι των στρατοπέδων να μπορούν να αναγνωρίζουν εύκολα το λόγο εγκλεισμού του κάθε κρατουμένου.


poikodomiΤα διάφορα οικοδομήματα του Στρατοπέδου


Τα κτίρια όπου κάποτε κατοικήθηκαν από χιλιάδες κρατουμένους, πλέον έχουν μετατραπεί σε εκθεσιακούς αίθουσες, όπου μπορεί κανείς να αντικρίσει φωτογραφικά ντοκουμέντα που απεικονίζουν τη ζωή στο στρατόπεδο τραβηγμένες από στρατιώτη των SS, χάρτες, αρνητικά φωτογραφιών των νεοεισερχόμενων κρατουμένων, έγγραφα και στολές κρατουμένων. Ωστόσο, όσο εξελίσσεται η ξενάγηση, έρχεσαι αντιμέτωπος με εικόνες που θα σε στιγματίσουν. Πρώτη έντονη  στιγμή όταν στέκεσαι μπροστά από μία βιτρίνα με δεκάδες τενεκεδάκια χρησιμοποιημένων Zyklon B, το χημικό μέσο που χρησιμοποιήθηκε για την εξόντωση εκατομμυρίων ανθρώπων. Tην περίοδο 1942-1942 στο Άουσβιτς χρησιμοποιήθηκαν γύρω στα 20.000 κιλά Zyklon B, όπου 5 με 7 κιλά ήταν ικανά να σκοτώσουν περίπου 1500 ανθρώπους.
     

itrina

Βιτρίνα με δεκάδες τενεκεδάκια χρησιμοποιημένων Zyklon B’

 

asftopoΧάρτης τοποθεσιών, από τις οποίες μεταφέρθηκαν τα θύματα


Σε μια επόμενη αίθουσα, όπου απαγορεύεται η λήψη φωτογραφιών, εκτίθενται 2 τόνοι ανθρώπινων μαλλιών, συσκευασμένα σε σάκους.  Ήταν απομεινάρια γυναικείων μαλλιών, τα οποία οι αρχές του στρατοπέδου δεν πρόλαβαν να πουλήσουν και να στείλουν σε γερμανικά εργοστάσια. Από τα ανθρώπινα μαλλιά οι γερμανικές εταιρείες παρασκεύαζαν υφάσματα. Η ανάλυση των τριχών, η οποία διεξήχθη από  το Ινστιτούτο των Δικαστικών Αναλύσεων, απέδειξε ότι περιέχουν ίχνη κυανιούχου υδρογόνου, του δηλητηριώδους στοιχείου στα παρασκευάσματα που είναι γνωστά ως Zyklon B.                                                

 

Aκολουθούν αίθουσες με αντικείμενα που άνηκαν στους καταδικασμένους σε θάνατο, όπως παπούτσια, βαλίτσες με ονόματα και διευθύνσεις, λεκάνες, τεχνητά μέλη αναπήρων, εβραϊκές ενδυμασίες προσευχής (ταλλίθ), παπούτσια, γυαλιά, βούρτσες κτλ. Όλα αυτά τα αντικείμενα μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο από ανθρώπους, που νόμιζαν οτι οι Γερμανοί τους μεταφέρουν στην Κεντρική Ευρώπη για  να «στεγαστούν» εκεί  και πως θα έχουν την ευκαιρία για μια νέα ζωή. Καθώς οι κρατούμενοι εισέρχονταν στα στρατόπεδα, αναγκάζονταν να παραδώσουν τα προσωπικά τους αντικείμενα, που στη συνέχεια καταγράφονταν και για τα οποία δίδονταν αποδείξεις «ιδιοκτησίας» με απώτερο σκοπό, τα θύματα να πιστέψουν ότι κάποια στιγμή θα τους επιστρέφονταν. Η διαδικασία αυτή αποσκοπούσε στο να δημιουργηθεί μια ψευδαίσθηση σιγουριάς και ασφάλειας.     
 

aposΑποσκευές κρατουμένων

 
Σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από το Άουσβιτς, βρίσκεται το δεύτερο στρατόπεδο, το  Μπιρκενάου, το οποίο είναι διαιρεμένο σε διάφορα τμήματα, τα οποία επίσης χωρίζονταν σε τομείς. Οι τομείς αυτοί, όπως και ολόκληρο το στρατόπεδο, είναι ακόμα περιφραγμένοι με συρματόπλεγμα, το οποίο κατά την περίοδο λειτουργίας του στρατοπέδου ήταν ηλεκτροφόρο. Πολλοί κρατούμενοι έδωσαν τέλος στη ζωή τους, πέφτοντας στα συρματοπλέγματα, μη μπορώντας να αντέξουν τις συνθήκες διαβίωσης.

Τα περισσότερα θύματα έφθαναν στοιβαγμένα με τρένο στο στρατόπεδο, συχνά ύστερα από πολυήμερα ταξίδια σε βαγόνια που κανονικά ήταν για την μεταφορά ζώων. Τουαλέτα, νερό, φαγητό και καθαρός αέρας, ήταν απλά πολυτέλεια για αυτά τα άτομα. Συνήθως πραγματοποιούνταν μια ολιγόλεπτη στάση ανα 2-3 μέρες ταξιδιού για τις φυσικές τους ανάγκες. Ορισμένοι είχαν μαζί τους κάτι φαγώσιμο, το οποίο όμως καταναλώνονταν άμεσα. Πολλοί άνθρωποι δεν έφτασαν ποτέ στο στρατόπεδο, καθώς απεβίωσαν λόγω των απάνθρωπων συνθηκών και οι υπόλοιποι βρίσκονταν σε κατάσταση ακραίας εξάντλησης. Το μεγαλύτερο σε διάρκεια καταγεγραμμένο ταξίδι αφορούσε τη μεταφορά αιχμαλώτων από τη Ρόδο και είχε συνολική διάρκεια 17 ημερών.

 

eisodos

Η είσοδος του Στρατοπέδου, από την εσωτερική πλευρά


Αφού έφταναν στον σταθμό της πόλης Άουσβιτς, στρατιώτες των SS τους οδηγούσαν στο στρατόπεδο. Το 1944 τοποθετήθηκαν ράγες που οδηγούσαν κατευθείαν στο εσωτερικό του στρατοπέδου. Εκεί πραγματοποιούνταν από αξιωματικούς και γιατρούς των SS η διαλογή των κρατουμένων. Τους νέους και αρτιμελείς τους έστελναν κατ ευθείαν για καταναγκαστικά έργα στα διάφορα στρατόπεδα, μέχρι να πεθάνουν από υπερκόπωση ή κάποια ασθένεια, ενώ τους υπόλοιπους (παιδιά, ηλικιωμένους, ανήμπορους), τους οδηγούσαν για εξόντωση στους θαλάμους αερίων. Ο Ρούντολφ Ες είχε δηλώσει πως στους θαλάμους οδηγήθηκε το 70-75% των κρατούμενων.                                             

 

Όμως το να αφανίσουν χιλιάδες ανθρώπους, δημιούργησε και άλλα σημαντικά προβλήματα, όπως αυτό της διαχείρισης των πτωμάτων. Η πρώτη σκέψη αφορούσε τη μαζική αποτέφρωση, ωστόσο απορρίφθηκε καθώς χαρακτηρίστηκε χρονοβόρα. Η τελική λύση δόθηκε μέσω των φούρνων των κρεματορίων, όπου από τη στιγμή που οι φούρνοι των κρεματορίων ανέπτυσσαν μια συγκεκριμένη θερμοκρασία, η καύση μπορούσε να αυτοσυντηρείται από το λίπος των πτωμάτων.    
    

Οι συνθήκες διαβίωσης, αν και διαφορετικές ανά περίοδο, ήταν πάντα τραγικές. Σε χώρους, στην οποία δύσκολα χωρούσαν 40-50 άτομα, κοιμόντουσαν 200. Οι κοιτώνες που στοιβάζονταν οι «εργάτες-φυλακισμένοι» μετά την πολύωρη εργασία τους, παρά μόνο χώρος ξεκούρασης δεν ήταν. Ξύλινες και πέτρινες κατασκευές, χωρίς θέρμανση τον χειμώνα, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, χωρίς στρώματα ή κουβέρτες.  Εγκαταστάσεις υγιεινής δεν υπήρχαν στους κοιτώνες. Ωστόσο, το 1944 τοποθετήθηκαν νιπτήρες και τουαλέτες σε μια μικρή περιοχή μέσα σε κάθε μπλοκ. Οι κοιτώνες ήταν συχνά νοτισμένοι από την υγρασία, με αποτέλεσμα οι ψείρες και οι αρουραίοι να είναι ένα τεράστιο πρόβλημα για τους κρατούμενους. Ως εκ τούτου, δεν είναι καθόλου περίεργο το γεγονός ότι, επιδημίες μεταδοτικών ασθενειών ξεσπούσαν συχνά.
 

kitwnes

Κοιτώνες στο Birkenau
    

Οι ίδιοι οι Γερμανοί ανατίναξαν τα κρεματόρια και τις εγκαταστάσεις του στρατοπέδου, λίγο πριν από την απελευθέρωση του, για να εξαλείψουν τα ίχνη των κτηνωδιών που είχαν διαπράξει εκεί. Εννιά ημέρες πριν φτάσουν οι Σοβιετικοί στο στρατόπεδο, οι Γερμανοί εξανάγκασαν 60.000 κρατούμενους σε πορεία από το Άουσβιτς προς το Βότσισλαβ, το οποίο βρισκόταν 55 χιλιόμετρα μακριά, όπου τους φόρτωσαν σε εμπορικές αμαξοστοιχίες με κατεύθυνση άλλα στρατόπεδα. Περίπου το ¼ των κρατουμένων πέθανε καθοδόν. Άλλους τους σκότωσαν πριν καν ξεκινήσουν την πορεία.                                     

 

Στις 27 Ιανουαρίου 1945, οι Σοβιετικοί μπήκαν στο Άουσβιτς όπου βρήκαν εκατοντάδες άρρωστους και εξαντλημένους κρατουμένους. Οι Γερμανοί είχαν υποχωρήσει βιαστικά και είχαν αναγκαστεί να αφήσουν αυτούς τους κρατουμένους πίσω. Τα συμμαχικά στρατεύματα σε συνεργασία με γιατρούς και εργαζομένους οργανώσεων αρωγής, προσέφεραν βοήθεια και σίτιση στους επιζήσαντες. Πολλοί από αυτούς όμως ήταν τόσο αδύναμοι που δεν μπορούσαν να χωνέψουν την τροφή και δεν ήταν δυνατό να σωθούν. Το κακό που τους είχε προκληθεί από την έλλειψη φαγητού και νερού, είχε καταστρέψει τον οργανισμό τους. Σύμφωνα με τον ξεναγό η διατροφή τους για να «επανέλθουν» αποτελούνταν από 3 κουταλιές σούπας σε καθημερινή βάση και σταδιακά αυξανόταν η ποσότητα τροφής.                             

 

Από το 2005 η 27η Ιανουαρίου καθιερώθηκε ως Διεθνής Ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος από το ναζιστικό καθεστώς κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
 

dithensmnimio

Το Διεθνές Μνημείο των Θυμάτων του Στρατοπέδου - Ελληνική επιγραφή


Είναι χρέος του κάθε ανθρώπου να επισκεφτεί έστω και για μια φορά κάποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης και ας μην είναι το συγκεκριμένο. Σίγουρα δεν μιλάμε για μια ευχάριστη εμπειρία, αλλά για μια εμπειρία που θα σε συγκλονίσει αν αναλογιστείς το μέγεθος όσων έγιναν εκεί και που θα σε βάλει για σκέψεις. Σκέψεις σχετικά με το πόσο διεστραμμένα και φρικτά εγκλήματα είναι ικανός  να κάνει ο άνθρωπος στο όνομα της «φυλετικής καθαρότητας και της επιβολής ιδεολογιών».


Όποιος δεν θυμάται το παρελθόν του, είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει.
George Santayana, 1863-1952, Ισπανοαμερικανός φιλόσοφος

 

 

 

 

 

 

 

 

Έφη Γιαννακούλα

Αρθρογράφος

 

 

 

Πηγές:

https://www.ushmm.org/el/holocaust-encyclopedia

http://auschwitz.org/en/

https://en.wikipedia.org/wiki/Auschwitz_concentration_camp

 

 

πηγή: www.hephaestuswien

Διαβάστηκε 236 φορές
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(1 Ψήφος)

Πολιτιστικο Σωματειο «οι κορυφαιοι»

Ποιοι Ειμαστε

Το mcnews.gr είναι ένα site, που φιλοδοξεί να δώσει στους αναγνώστες του αντικειμενική και ανεξάρτητη ενημέρωση, χωρίς υπερβολές, παραποιήσεις και σκοπιμότητες...

Διαβάστε περισσότερα