και μελετητές λογοτεχνίας της μεταπολεμικής εποχής. Όπως γράφει στο αποχαιρετιστήριο κείμενο που ακολουθεί ο κριτικός λογοτεχνίας και πρώην πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων Αλέξης Ζήρας, «ο Δ. Ραυτόπουλος ήταν από τους πλέον σημαντικούς εκπροσώπους της κοινωνιστικής κριτικής της μεταπολεμικής εποχής».
Αποχαιρετιστήριο κείμενο Αλέξη Ζήρα:
Ο Δημήτρης Ραυτόπουλος (γεννημένος στον Παιραιά, το 1924) από τα φοιτητικά του χρόνια (1942), σπουδάζοντας Χημεία στη Φυσικομαθηματική Σχολή, αναμείχθηκε στις παράνομες νεολαιϊστικες κατοχικές κινήσεις. Μετά το 1944 έγινε δόκιμος συντάκτης στην εφημερίδα Ελεύθερη Ελλάδα (1946-1947) και παράλληλα αρ¬θρογραφούσε στο περιοδικό της ΕΠΟΝ Νέα Γενιά (1944-1945). Με τη λήξη του Εμφυλίου και τη σχετική χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων εργάστηκε, κυρίως ως λογοτεχνικός κριτικός, στις εφημερίδες Η Αυγή (1952-1967), Ελεύθερος, Ώρα (1955-1956). 'Ωσπου, μαζί με τον Κώστα Κουλουφ άκο, τον Τίτο Πατρίκιο, τον Πορφύρη Κονίδη κ.ά. σχημάτισαν το 1955 τη Συντακτική Ομάδα του περιοδικού Επιθεώρηση Τέχνης. Κατά την περίοδο της δικτατορίας διέφυγε στη Γαλλία, όπου παρέμεινε αυτοεξόριστος ως το 1974. Στο Παρίσι γνώρισε τη γυναίκα του, Κλαίρη, η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στη συνειδησιακή διάπλασή του. Εργάστηκε ως συντάκτης στο Λεξικό Robert και συμμετείχε στο αφιέρωμα του περιοδικού Temps Modernes (1969) στην Ελλάδα, αναλαμβάνοντας να κάνει μια σύνθεση κειμένων από πολιτικά διωχθέντες συγγραφείς. Ιδιαίτερα διαπλαστική για τις πολιτικές θέ σεις του και για τη μετέπειτα ιδεολογική εξέλιξή του ήταν και η φιλική σχέση που ανέπτυξε σ΄ εκείνα τα χρόνια με τον Άρη Αλεξάνδρου, συνέπεια της οποίας εν μέρει ήταν οι σταθερά οξύτατες αντιδογματικές θέσεις του, που έγιναν γνωστότερες στη μεταπολίτευση.
Η διεύρυνση του πολιτισμικού του ορίζοντα και ο πολιτικός ριζοσπαστισμός του βρήκαν δημιουργικό πεδίο, όταν ο Ραυτόπουλος ανέλαβε από τον φίλο του Αλέκο Παπακώστα, τη διεύθυνση του περιοδικού Ηριδανός, το οποίο με τα αφιερώματά του πραγματοποίησε ανοίγματα προς νέες τάσεις της λογοτεχνίας και της θεωρίας της λογοτεχνίας. Παράλληλα, συνέχισε για ένα διάστημα να γράφει επιφυλλίδες και κριτικά σχόλια στην Αυγή (1977-1980) και αργότερα εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα Απογευματινή (1976-1981). Το 1981 υπήρξε ιδρυτικό μέλος της *Εταιρείας Συγγρ αφέων.
Εξέδωσε: Οι ιδέες και τα έργα (1965)· Τέχνη και εξουσία (1985)· Κρίσιμη λογοτεχνία (1986)· Σημεία στίξεως (1987)· Άρης Αλεξάνδρου. Ο εξόριστος (1996). Μετέφρασε Μ. Τournier κ.ά.
Ο Δημήτρης Ραυτόπουλος ήταν από τους πλέον σημαντικούς εκπροσώπους της κοινωνιστικής κριτικής στη μεταπολεμική περίοδο. Προπάντων , με τα κείμενά του στην Ε¬πιθεώρηση Τέχνης, αναδείχθηκε σε έναν από τους δυναμικότερους και σημαντικότερους νέους βιβλιοκριτικούς και μελετητές της μεταπολεμικής περιόδου· και, παρά τις κάποιες ακραίες, λόγω των πολιτικών συγκυριών, απόψεις του, απέφυγε συστηματικά τους διαχωρισμούς και τις απολυτότητες της κομματικά φερόμενης μαρξιστικής κριτικής. Υπήρξε διεισδυτικός, οξυδερκής, αιχμηρός στις τοποθετή εις του και συχνά, με γνώμονα την άρνηση του δογματισμού στο αισθητικό πεδίο, τόλμησε να αντιπαρατεθεί σε κρατούσες αντιλήψεις. Σταδιακά, μάλιστα, η εστίασή του πλουτίστηκε με ένα κράμα πραγματιστικής ερμηνείας από την οποία δεν έλειπε η υποκειμενική ματιά.
Τιμήθηκε το 1997 με το Κρατικό Βραβείο δοκιμίου-κριτικής για το έργο του Άρης Αλεξάνδρου. Ο εξόριστος. Και ακόμα: με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας (2013), με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (2017), ενώ το 2008 έγινε επίτιμος δρ του Τμήματος Φιλολογίας του ΑΠΘ.
- Η τελετή αποτέφρωσης του Δημήτρη Ραυτόπουλου θα γίνει την Πέμπτη στη Ριτσώνα. Στους οικείους του εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια.
authors.gr
www.authors.gr
Εταιρεία Συγγραφέων
Κοδριγκτώνος 8, 11257 Αθήνα
Τηλ: 210.8231890
Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
