Στη λογοτεχνία της γλώσσας του η θέση του θεωρήθηκε ανάλογη εκείνης της "Έρημης Χώρας" του Έλιοτ στον κανόνα της αγγλοαμερικανικής λογοτεχνίας. Κάποια από τα πιο ουσιώδη γνωρίσματα "της νέας λογοτεχνικής πρωτοπορίας στη Λατινική Αμερική και την Ισπανία", γράφει ο Πέρε Ζιμφερρέρ, "μπορούν να ερμηνευθούν σωστά μόνο αν λάβουμε υπ' όψιν μας την ύπαρξη της Ηλιόπετρας".
[...]
Στον συγκερασμό της έμμετρης και της αυτόματης γραφής έγκειται η μεγάλη δύναμη του ποιήματος. Στη διασταύρωση δηλαδή της συνειρμικής, συχνά και υπερρεαλιστικής, εικονοπλασίας της Πας μ' έναν αυστηρό στίχο, που στη μετρική παράδοση της ισπανικής έχει συνδεθεί με έργα αφηγηματικού ιδίως χαρακτήρα. Με τη διαφορά ότι η Ηλιόπετρα δεν είναι ποίημα αφηγηματικό, αλλά λυρικό και στοχαστικό - ένα οντολογικό τραγούδι που, δίχως να παύει στιγμή να είναι λόγος απόλυτα προσωπικός, υψώνεται κάποτε στη σφαίρα της καθαρής σκέψης.
Ο Έλληνας αναγνώστης που έχει κατά νου τη λυρική ποίηση ιδεών που αντιπροσωπεύουν οι "Ελεύθεροι πολιορκημένοι" ή η "Φοινικιά", καταλαβαίνει τι εννοώ.
Από Την Εισαγωγή του Μεταφραστή
Κάθε ποίημα είναι διαφορετικό. Συχνά η πρώτη γραμμή είναι δώρο. Δεν ξέρω αν δίνεται από τους θεούς ή απ’ αυτή τη μυστήρια δύναμη που ονομάζεται έμπνευση. Η Ηλιόπετρα για παράδειγμα: Έγραψα τους πρώτους 30 στίχους σα να μου τους υπαγόρευε κάποιος σιωπηλά. Εξεπλάγην με τη ρευστότητα με την οποία εμφανίζονταν οι ενδεκασύλλαβοι ο ένας μετά τον άλλο. Προήλθαν από μακριά και από κοντά. Από το στήθος μου. Ξαφνικά, η ροή σταμάτησε. Διάβασα ό,τι είχα γράψει. Δεν χρειαζόταν να αλλάξω τίποτα. Ήταν όμως το ξεκίνημα και δεν ήξερα πού θα με οδηγούσαν αυτοί οι στίχοι. Μερικές μέρες αργότερα προσπάθησα να ξεκινήσω εκ νέου. Όχι με παθητικό τρόπο, αλλά κοπιάζοντας να προσανατολίσω και να διευθύνω τη ροή των στίχων. Έγραψα άλλους 30-40 στίχους. Σταμάτησα. Επέστρεψα λίγες ημέρες αργότερα και σιγά-σιγά άρχισα να ανακαλύπτω το θέμα του ποιήματος και πού πήγαιναν όλα. [...]
Ήταν, κατά κάποιο τρόπο, ανασκόπηση της ζωής μου, αναβίωση των εμπειριών, των ανησυχιών, των αποτυχιών, των εμμονών μου. Συνειδητοποίησα ότι ζούσα το τέλος της νεότητάς μου και το ποίημα ήταν ένα τέλος και μια αρχή. Φτάνοντας σε ένα συγκεκριμένο σημείο, το λεκτικό ρεύμα σταμάτησε και το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να επαναλάβω τους πρώτους στίχους. Αυτή είναι η πηγή της κυκλικής μορφής του ποιήματος. Δεν υπήρχε τίποτα το αυθαίρετο. […] Αν και δεν ήξερα τι θα έγραφα μετά απ’ αυτό, ήμουν βέβαιος ότι μια περίοδος της ζωής και της ποίησής μου είχε λήξει. Μια νέα ξεκινούσε. [...]
Όταν έγραφα το ποίημα, διάβαζα αρχαιολογική μελέτη σχετικά με το ημερολόγιο των Αζτέκων. Μου ήρθε, λοιπόν, στο μυαλό να το αποκαλέσω Ηλιόπετρα. Πρόσθεσα ή αφαίρεσα –δεν θυμάμαι- τρείς ή τέσσερις στίχους ώστε το ποίημα να συμπίπτει με τις 584 μέρες της σύζευξης Αφροδίτης-Ηλιου. Ο χρόνος τού ποιήματός μου δεν είναι ο τελετουργικός χρόνος της αζτέκικης κοσμογονίας, αλλά αφορά στον ανθρώπινο, βιογραφικό χρόνο, ο οποίος είναι γραμμικός.
Paz Octavio, (πηγή: toperiodiko.gr, Αλέξανδρος Στεργιόπουλος, 13/10/2014)
Συγγραφέας
Paz, Octavio, 1914-1998
Εκδότης
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός
ISBN
9789600116700
Αριθμός Σελίδων
152
Εξώφυλλο
Μαλακό εξώφυλλο
Διαστάσεις
21x14
Πηγή:public.gr
