Το έργο του Κάφκα φαίνεται πως το επηρέασε βαθιά ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος και περισσότερο βέβαια τα καταστροφικά για την Ευρώπη αποτελέσματα. Φύση μοναχική με τα υπαρξιακά προβλήματα επικυρίαρχα σε μια περιοχή, που τα μίση και οι συγκρούσεις είταν τα καθημερινά του βιώματα.
Γεννήθηκε στην πρωτεύουσα της Βοημίας το 1883. Πρωτότοκος γιος του εμπόρου Χέρμανν Κάφκα, με τρεις ακόμη αδερφές, την Έλη, την Βάλη και Ότλα. Αρχικά σπούδασε Γερμανική φιλολογία, άλλωστε στην Πράγα εκείνη την εποχή η γερμανική γλώσσα ήταν η ημιεπίσημη Γλώσσα, αφού στα σαλόνια και στους κύκλους της καλής κοινωνίας Γερμανικά μιλούσαν. Μετά από απαίτηση του πατέρα του στη συνέχεια σπούδασε και νομικά, στο πανεπιστήμιο της Πράγας.
Μεγαλωμένος στην Πράγα, γόνος εύπορης οικογένειας θα ζήσει όλη αυτή την εποχή της κατάφορης πτώσης των αξιών θα μπολιαστεί από το σκληρό και το ανελέητο πνεύμα και θα ψάξει να βρει τη λύτρωση, καταγράφοντας παράλληλα το ακατανόητο αυτό σύνδρομο των απαξιών.
Μονήρης, τρομερά ευαίσθητος, με πλούσιο συναισθηματικό κόσμο, που ωστόσο προσπαθεί μέσα από πολυδαίδαλες σκέψεις να μας κάνει κοινωνούς μιας κοινωνίας, η οποία βάλνεται να κατασπαράζει βίαια συνειδήσεις, ευαισθησίες και δημιουργίες, με μια γραφειοκρατική μανία πρωτόφαντη.
Τα μηνύματα του εύκολου πλουτισμού στο Νέο Κόσμο και η καταπίεση των ιδεών από τη μια μεριά, η Μεγάλη Επανάσταση των Μπολσεβίκων από την άλλη έχουν δημιουργήσει μιάν ασφυκτική κοινωνία ιδεών, που μέσα της προσπαθούν να αρθρώσουν φωνή, κραυγή απόγνωσης...
Είναι ίσως ο καινούργιος κόσμος που γεννιέται, αλλά ο Κάφκα δε θα προφτάσει να δει το αποτέλεσμα αυτών των κοινωνικό-πνευματικών συγκρούσεων με τις συγκεχυμένες προοπτικές εξόδου απ΄ αυτό το πνιγηρό κλίμα!
Αυτές οι υπαρξιακές ενοχές, που όφειλαν να κουβαλήσουν άλλοι πάνω στους ώμους του, φαίνεται πως πότισαν ως τα κατάβαθα τον Κάφκα και αυτός μη μπορώντας να τις αντέξει, τις ...έριξε στα χαρτιά του, τις πιο πολλές σίγουρα στο μικρούτσικο δωματιάκι του, στην Slata Ulice (Χρυσή Οδό), επάνω στο περήφανο κάστρο της Πράγας Χρατσιάνι.
Η πνευματική περίοδος ανάμεσα στους δυο πολέμους φαίνεται να κυριαρχείται από το καφκικό κλίμα.
Ο Κάφκα αποθανάτισε την σκοτεινή εποχή του με το θαυμάσιο από στιλιστικής άποψης συγγραφικό έργο, σίγουρα στρυφνό στην έκφραση του, αλλά πυκνό σε νοήματα και ζοφερό σε αναζητήσεις...
Έγραψε σημαντικά έργα, που μεταφράστηκαν σε όλες τις χώρες του κόσμου κι αποτελούν ακόμη και σήμερα ένα σημαντικό απόχτημα της παγκόσμιας θεατρικής σκηνής, που κατά καιρούς ανέβηκαν κι ακόμα ανεβαίνουν σε εκατοντάδες θέατρα ανά το κόσμο.
Τα σημαντικότερα απ΄ αυτά είναι: Η Δίκη, Ο Πύργος, Η Αμερική, Η Μεταμόρφωση και φυσικά τα περίφημα Γράμματά του, που αποτελούν ένα σπουδαίο λογοτεχνικό μνημείο του Κάφκα, γιατί από κει μέσα αντλούμε και όλα τα στοιχεία των προσωπικών του Βιωμάτων. Αυτά είναι τα: Γράμματα στην Μιλένα, Γράμματα, στην Φελίτσε, και τα Γράμματα στον Πατέρα
Πέθανε στην Πράγα σε ηλικία 41 χρόνων, το 1924. Τη Μιλένα την συνάντησε για πρώτη φορά το 1920 στη Βιέννη, κατά της παραμονής του εκεί για λόγους υγείας.
Η Μιλένα Γιεζένσκα, συγγραφέας μεταφράστρια λογοτεχνικών έργων Γερμανών κι Αυστριακών συγγραφέων, ανάμεσά τους, σχεδόν όλα τα έργα του Κάφκα, που ήταν στα Γερμανικά γραμμένα.
Η Μιλένα Γιεζένσκα(1896-1944), είχε πίσω ένα γάμο, που την είχε ψυχολογικά καταστρέψει, βρίσκει την ευγενική συμπαράσταση του Κάφκα, μέσα από τις επιστολές του.
(Επιστολή του Φρανς Κάφκα προς τη Μιλένα Γιεζένσκα )
« Αγαπητή μου μια άσχημη περίσταση θα με στεναχωρήσει πολύ, γιατί ένα τηλεγράφημα από το Παρίσι που μόλις πήρα, με προειδοποιεί, πως κάποιος μου θείος, γέρος απ΄ τη Μαδρίτη, που ομολογώ πως τον αγαπώ και ο οποίος αρκετά χρόνια έχει να ζήσει στην Πράγα, φτάνει αύριο το βράδυ εδώ κι όπως αντιλαμβάνεσαι θα μου φάει όλες μου τις ώρες, τον πολύτιμο χρόνο, που χρειάζομαι και που ακόμη δε μου φτάνει, γιατί θα χρειαζόμουν χίλιες φορές περισσότερον απ΄ αυτόν που οι μέρες, ώρες μου χαρίζουν να τον αφιερώσω σε σένα. Για σένα και για τη σκέψη μου που θέλω να είναι απασχολημένη με τη δική σου συντροφιά.
Θέλω να μπορώ να χρησιμοποιώ όλο μου το χρόνο γράφοντας σου, ό,τι με απασχολεί, ό,τι με καίει και με φλογίζει! Θέλω να νοιώθω την αναπνοή σου μέσα απ΄ τα κρύα χαρτιά, που όταν πληρούνται από τις σκέψεις μου, που σου απευθύνω, φαντάζουν υπέροχα και λαμπερά, σαν το φως που συνεχώς στερούμαι...
Η κατοικία μου είναι βαριά από πάνω μου και τα βράδυα μου ανήσυχα, ζοφερά, που με ταλαιπωρούν αφάνταστα..
Πολλά θα ήθελα να είναι διαφορετικά εδώ μέσα, το γραφείο μου, ο χώρος που με περιβάλει, αλλά και πάλι σκέφτομαι τι θα μπορούσαν παραπάνω να μου δώσουν, παρά την ανούσια γεύση της απουσίας να κερνιέμαι συνεχώς!
Είναι βέβαια, που όλα αυτά, η κατάστασή μου, τα γραφτά μου, οι αγωνίες μου και ό,τι θα μπορούσα να ονομάσω ελπίδα, μόνο σε σένα ανήκουν (...)
Δεν είναι και τόσο εύκολα να πεις κι όλα, όσα μας αφορούν και είναι πολλά και ποικίλα, αλλά βλέπεις και ο συνωστισμός του κόσμου, που ανάμεσά μας συχνομπαίνει και μας αγχώνει βασανιστικά. Όλα τα ξένα μου μένουν πάντα ξένα. Μάταια όμως. Αλλά τα χείλη λαλούν και το πρόσωπό μου βρίσκεται στον κόρφο σου. Μόνο μια πικρία μου έμεινε απ΄ τη Βιέννη. Μπορώ να σου την αναφέρω; Όταν βρισκόμασταν πάνω στο δάσος τη δεύτερη μέρα νομίζω, μου είπες: Ο αγώνας για τον προθάλαμο δε θα διαρκέσει πολύ Και τώρα απ΄ το Μεράνο γράφεις για την ασθένειά σου...
Πως να μπορέσω ανάμεσα εκεί να βρω εγώ το δρόμο και να έρθω να σε βρω !Μιλένα μου ,με πιστεύεις, αν θα σου πω πως σε σένα βρίσκω αυτό, που πουθενά αλλού και ποτέ ως τώρα δε μπόρεσα να βρω...
Είτε ο κόσμος είναι τόσο μικρός, είτε εμείς είμαστε τόσο αταίριαστοι, σε κάθε περίπτωση γκρεμίζουμε αυτή τη ζωή ολότελα! Φρανς»
Σωτήρης Ε. Γυφτάκης
Συγγραφέας
Από το βιβλίο "ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΡΩΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗΣ ΧΙΛΙΕΤΙΑΣ"
