Οι αγοραπωλησίες είχαν καθίσει και το γραφείο δεν έβγαζε όσα έπρεπε ως υγιής επιχείρηση. Στον χρόνο της ανάρρωσης, έπαιρνε πληροφορίες, σήμερα θα πτωχεύσει η χώρα, αύριο θα πτωχεύσει αλλά επίσημη ανακοίνωση απ' την Κυβέρνηση δεν υπήρχε. Αντιθέτως, ο αγώνας παρ' ότι φαινόταν άνισος, απέδωσε και κρατήθηκαν σχεδόν στην επιφάνεια. Άλλωστε τα πολλά που λέγονταν τα θεωρούσε κατασκευασμένα για να εξυπηρετηθούν εμπλεκόμενα συμφέροντα.
... Αναγκάστηκαν να κάνουν περικοπές ωραρίου και φυσικά μισθών, εφόσον σκέψη να απολύσουν τους υπεράριθμους δεν γινόταν. Ήταν δέκα κι όλοι τους παλιοί. Μ' αυτόν τον μισθό είχαν δημιουργήσει οικογένεια κι είχαν υποχρεώσεις, παιδιά, σπουδές, δάνεια. Τέρμα οι σπατάλες, θα ζήσουν όλοι με τα λιγότερα...
Ο ίδιος είπε κάποια ημέρα απογοητευμένος: ''Γίναμε αχόρταγοι και θελήσαμε να αρπάξουμε ό, τι είχε ο διπλανός, στο όνομα κάποιας παραποιημένης ιδέας. Η καταστροφή που έπεσε στα κεφάλια μας είναι βαριά και ακόμα δεν ξέρουμε που θα καταλήξει. Πρέπει να υπερβούμε εαυτόν για να μπορέσουμε να σταθούμε όρθιοι''. ''Πατέρα, δυστυχώς, η χώρα είναι ένα απέραντο ξέφραγο αμπέλι. Όλοι αρπάζουν, όλοι καπηλεύονται. Δεν υπάρχει αξιόλογο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας και της κοινωνίας της. Δεν υπάρχουν έργα να εκπονηθούν, να ανοίξει η αγορά ώστε να δουλέψουμε'' είπε σκεπτικός ο Κωστής. Εξέφραζε το προφανές, αυτό που έχει ανάγκη ο κάθε νέος, δηλαδή την ευκαιρία να αναπτυχθεί. ''Οι σκέψεις μας υποφέρουν από στέρηση ιδεών, παιδί μου'' συμφώνησε. ''Βεβαίως αλλά έχουμε ανάγκη από δουλειά πατέρα. Πρέπει να τρέχουμε πίσω από κάθε περίπτωση ακόμα και την πιο μικρή πλέον'' μίλησε ο Αλέξανδρος. ''Βεβαίως, σωστά τοποθετείσαι. Η ικανότητα να αγνοείς τους κακούς οιωνούς και να συγκεντρώνεσαι στο τί πρέπει να γίνει την συγκεκριμένη στιγμή δηλαδή να ταξινομείς τα γεγονότα, είναι μια ψυχική δεξιότητα παιδί μου και αισθάνομαι πως την έχεις''. ''πράγματι την έχουμε εμείς πατέρα; Δεν προλάβαμε να δοκιμαστούμε αρκετά κοντά σου. Αισθανόμαστε σαν να πηγαίνουμε στην μάχη χωρίς όπλο'' συμπλήρωσε ο Κωστής. ...
.. έφτασαν τα Χριστούγεννα της λιτότητας. Οι γυναίκες στο σπίτι, τόσο η Διαμάντω με την Βασιλική, όσο και η Γεωργία με την Σμαράγδα, ασχολήθηκαν με τα γλυκά των ημερών. .. Πάνω από πεντακόσιους κουραμπιέδες και άλλα τόσα μελομακάρονα. Κοσκίνισαν την άχνη και μέλωσαν με τις ώρες, γέμισαν δίσκους του κιλού και τους στόλισαν με κίτρινη και κόκκινη ζελατίνα. Έδεσαν πολύχρωμες κορδέλες κι έβαλαν ευχετήριες κάρτες. Την παραμονή των Χριστουγέννων, τα φόρτωσαν στα αυτοκίνητα και πήγαν στο γραφείο. Μοιράστηκαν σε κάθε υπάλληλο διπλά και τρίδιπλα, ανάλογα με τα άτομα, χωρίς γιορτές και πανηγύρια. Η ευρύτερη οικογένεια Πανάγνου ενωμένη, διευθυντές και υπαλληλικό προσωπικό, μαζί με τα παιδιά και τα εγγόνια, μετρούσε πάνω από σαράντα μέλη. Ήταν η πρώτη φορά που δεν στόλισαν δέντρο και δεν ξόδεψαν ούτε ένα ευρώ χωρίς λόγο. Ευχήθηκαν ο ένας στον άλλον με αγάπη, νοιώθοντας τα αιθέρια συστατικά της αλληλεγγύης να κατευνάζουν τις καρδιές τους. ..
...όπου ο Θεός αγαπάει, βρίσκει τρόπο να το δείξει και με την γέννηση του Θεανθρώπου, αναγεννήθηκε η ξεχασμένη αλληλεγγύη. Η προσφορά χιλιάδων πολιτών ξεπέρασε κάθε προσδοκία στις κοινωνικές δράσεις, παίρνοντας την θέση της πολιτείας. Άστεγοι και οικογένειες που αδυνατούσαν να καλύψουν βασικές ανάγκες, μπόρεσαν να βρουν ένα πιάτο φαγητό. Ανήμερα τα Χριστούγεννα τα συσσίτια της εκκλησίας γέμισαν το Σαράφειο Γυμναστήριο γιορτινά τραπέζια.
Ταλαιπωρημένοι και νηστικοί άπλωναν τα χέρια και γέμιζαν μια αγκαλιά με τρόφιμα. Τι θέλει ο άνθρωπος να γίνει χαρούμενος; Ένα πακέτο φαγητό και φρούτα. Άρπαζαν στο αέρα ένα μπουκάλι γάλα τα άστεγα παιδιά και το ρουφούσαν όπως οι κότες που κοιτάζουν τον Θεό. Οι παραγωγοί πρόσφεραν στους ανέργους ό, τι μπορούσα,. Φαρμακοποιοί μάζευαν φάρμακα απ' τους πελάτες και εργοστάσια και τα πρόσφεραν σε ανασφάλιστους. Οι Γιατροί του Κόσμου, γιατροί χωρίς σύνορα αγάπης σ' αυτή την περίπτωση, βοηθούσαν τους αρρώστους να γιάνουν όπως κι όπου μπορούσαν. Μέσα σ' όλα αυτά, άρχισε το κύμα της ξενιτιάς να μαζεύει νέους... ''
Μαίρη Παναγιώτου
Συγγραφέας
Απόσπασμα από το μυθιστόρημα ''Τα δίδυμα αστέρια''
Εκδόσεις ΟΣΤΡΙΑ